Komvol Yun Parçaların Keyfiyyətinin ekspertizası . 8
Toxuculuq mallarının istehlak xassələrinin əsasını onların təbii xassələri
təşkil edir. Məlum olduğu kimi, parçaların istehlak dəyərini təşkil edən bütün
xassələr məcmusu kompleks halda götürülərək istehlak xassələri adlanır. Lakin
müasir ədəbiyyatlarda malların istehlak dəyəri anlayışının daha çoxcəhətli
olduğunun dönə-dönə izah edildiyini də bilirik.
V.P.Skliyannikovun, V.Q.Parxomenkonun və digər əmtəəşünas alimlərin
müəllifliyi ilə yazılan dərsliklərin köməyi əsasında toxuculuq mallarının istehlak
xassələri haqqında daha məqsədyönlü fikrə gəlmək olur.
Toxuculuq malları arasında parçaların istehlak xassələrinin öyrənilməsinə
daha çox üstünlük verilir. Çünki bu qrup toxuculuq malları xalq istehlakında geniş
tətbiq edilir, həm də əmtəəşünaslığın bir çox nəzəri-metodoloji məsələlərinin
parçalar üzrə nəzərdən keçirilməsi onun başqa qrup toxuculuq mallarına da aid
edilməsini asanlaşdırır.
Komvol yun parçaların istehlak xassələri dedikdə, onların müəyyən təyinat
üzrə istifadə edilməsi mümkünlüyünü şərtləndirən xassələrin məcmusu başa
düşülür. Bu xassələr parçaları təşkil edən materialların təbii xassələrindən, həm də
süni, sintetik üsullarla və ya texnoloji emal yolu ilə, onları istehlak üçün yararlı
hala salmaq məqsədi ilə dəyişdirilən və ya təkmilləşdirilən xassələrinin
xarakterindən asılı olur. Əslində, parçanın istehlak dəyərini təşkil edən həmin
xassələr özlüyündə fiziki, kimyəvi, bioloji və estetik xassələrin məcmusundan
ibarət olur.
Qeyd etmək lazımdır ki, komvol yun parçaların istehlak xassələri, birinci
növbədə, onların təyinatına nəzərən öyrənilməlidir və bu bütün imkanlarda
parçaların
funksional
cəhətdən
əhali
tələbatını
ödəyən
xassələrinin
yaxşılaşdırılmasına
xidmət
etməlidir.
Texnoloji
tələbat
və
texnoloji
təkmilləşdirmələr isə buna tabe edilirlər. Parçaların funksional xassəsi onların
konkret olaraq müəyyən bir tələbi ödəmək xassəsidir. Lakin yeri gəlmişkən, qeyd
etmək lazımdır ki, parçaların ticarət çeşidi bir geyim materialı kimi onların
xassələrinin zəngin olmasına və müxtəlif təyinat üçün işlədilə bilməsini təmin