Komvol Yun Parçaların Keyfiyyətinin ekspertizası . 44
müşahidə,
aktiv
müşahidə,
anketləşdirmə,
sənədlərin
və
informasiya
materiallarının öyrənilməsi; dekompozisiya; müqayisəetmə; dinamik; məqsədin
strukturlaşdırılması; ekspert, sosioloji, orqanoleptik; ideyaların irəli sürülməsi;
normativ; parametrik; əsas tərkib hissələri; korrelyasiya; matrisa; analitik
hesablama; analoq; yaradıcılıq iclasları; morfoloji analiz; differensial, kompleks,
qarışıq; indeksli; qrafiki, qrafiki modelləşdirmə.
Normativ metoda müəyyən normativlərdən istifadə nəzərdə tutulur.
Keyfiyyətin idarə edilməsi sisteminin real göstəricilərinin belə normativlərə
müqayisəsi onun ideal, arzuolunan sistemə uyğunluğunu qiymətləndirməyə imkan
verir.
Parametrik metod keyfiyyətin idarəedilməsi sisteminin tədqiq olunan
xassələrinin kəmiyyətcə ifadə olunmasına əsaslanır. Bu metodla idarəedici və
idarəolunan yarımsistemlərin parametrləri qarşılıqlı əlaqə müəyyənləşdirir.
Keyfiyyətin təmin olunmasında tətbiq edilən metodlardan biri də ideyaların
irəli sürülməsi metodudur. Bu metodun mahiyyəti bu və ya digər məsələ üzrə
qərarın kollektiv qəbul edilməsidir: məsələ müzakirə edilir, onun həlli üçün
ideyalar irəli sürülür, ideyalar qiymətləndirilərək ən səmərəlisi seçilir.
Bir sıra inkişaf etmiş ölkələrdə keyfiyyətin idarə edilməsi sahəsində
toplanmış təcrübələrin tədqiqatları göstərir ki, son illər daha effektiv sistemlər, İSO
9000 seriyalı standartların tələblərini təmin edən sistemlərdir. Tədarük edilən
məhsulun keyfiyyət menecmentinin qabaqcıl təcrübəsinin böyük bir hissəsi
göstərilən standartlarda toplanmışdır. Müəssisədə fəaliyyət göstərən keyfiyyət
sisteminin İSO standartları tələblərinə uyğun olmasını bütün istehlakçılar belə bir
zəmanət kimi qəbul edirlər ki, istehsalçı stabil keyfiyyətli məhsul buraxa və
tədarük edə bilir və müqavilədə nəzərdə tutulmuş şərtləri və öhdəliklər yerinə
yetirilir. Ona görə də bir çox xarici ölkələrdə hər bir məhsul tədarükçüsündə belə
bir KS-nin olmasına mühüm şərt kimi baxılır.
Keyfiyyətin idarə edilməsinin inkişafının müasir istiqamətləri: Kİ sahəsində
toplanmış nəzəri və praktik təcrübənin analizi göstərir ki, əvvəllər ölkəmizdə və