Dvd-rom (digital video disk yoki digital versatile disk) – universal raqamli disk, video, audio va kompyuter formatidagi ma’lumotlar tashuvchisi. Bir tomonlama, bir qatlamli disklar 7 Gb

7-MA’RUZA. VIDEOMONTAJ. ULEAD VIDEO STUDIO DASTURIDA ISHLASH 
REJA: 
1. Ulead VideoStudio tahrirlagichi umumiy ko’rinishi 
VideoStudio yuklanganda hosil bo’luvchi oyna 
VideoStudio yuklanganida videomontaj rejimlaridan birini tanlash uchun muloqot oynasi paydo 
bo’ladi: VideoStudio tahrirlagichi VideoStudioda videomontajning
barcha funksiyalaridan foydalanish, ya’ni kliplar, titrlar,
effektlar va musiqali kadrlar yaratishdan natijaviy filmni yozish
yoki boshqa tashuvchiga ko’chirishgacha bo’lgan barcha
jarayonni to’liq boshqarish imkoniyatini beradi.
Filmlar ustasi videomontaj bilan shug’ullanishni endigina
boshlaganlar uchun juda qo’l keladi. U uchta tezkor va sodda
bosqichlar yordamida filmlar yaratishga yordam beradi.
DV-to-DVD ustasi video olish, unga tematik shablonlar
qo’shish, natijani diskka yozishga yordam beradi.
DV-to-DVD ustasi
DV-to-DVD ustasi DV formatdagi materiallar asosida tezkor film yaratishga yordam beradi. 1-
bosqich.
Epizodlarni qidirish.
DV pkenkalardan skaner qilib, filmga qo’shish mumkin bo’lgan epizodlarni tanlang. 1. 
Videokamerani kompyuterga ulang va uni ishga tushiring. Uni namoyish (yoki VTR/VCR) 
rejimiga o’tkazing.
2. Qurilmalar ro’yxatidan yozuvchi qurilmani tanlang.
3. olingnan videoroliklar uchun fayl formatini tanlash uchun Формат захвата strelkasini bosing. 
4. plenkadagi barcha videoroliklarni yozish (Записать всю ленту) yoki DV plenkasini skaner 
qilish (Поиск эпизодов) kerakmi ekanligini ko’rsating.
Ulead VideoStudio tahrirlagichi umumiy ko’rinishi 
Ulead VideoStudio tahrirlagichini yuklash uchun VideoStudio Editor tugmasi bosiladi:
Tahrirlagichning bosh oynasi montaj stoli deb ataladi. Tahrirlahichning 
File 
– Файл meyusi 
komandalari yordamida Windows muhitida ishlovchi boshqa tahrirlagichlar kabi loyiha yaratish 
(New Project – Создать проект Ctrl+N), mavjud loyihalar ro’yxatidan ko’rsatilgan loyihani 
tahrirlagichga yuklash (Open Project… – Открыть проект … Ctrl+O), joriy loyihani saqlash 
(Save – сохранить, Save As… – сохранить как…) kabi amallarni bajarish, shuningdek, Пакет 
интеллектуальных функции … menyu komandasi yordamida loyihaning barcha fayllarini bitta 
katalogda saqlash mumkin.
Edit 
– Правка menyusi ham Windowsning boshqa dasturlari kabi Sizga tanish komandalarga 
ega: Undo – Отменить Ctrl+z, Redo – Повторить Ctrl+y, Copy – копировать Ctrl+C, Paste – 
Вставить Ctrl+V, Delete – удалить.
44
Menyuning Clip va Tools bo’limi komandalari bilan batafsilroq dasturni o’rganish davomida 
keyinroq tanishamiz.
Menyuning keyingi bo’limlari esa videomontaj bosqichlari

---

bo’lib, bu bosqichlarini aynan menyuda keltirilgan tartibda bajarish
shart emas. Faqat oxirgi bo’lim Share bo’limi haqiqatan oxirida
bajarilishi ma’noga ega bo’ladi.
Tahrirlagichning navbatdagi qismi – loyiha yoki yaratilayotgan
videoning alohida epizodini oldindan ko’rish uchun mo’ljallangan
oynacha bo’lib, bu oynaning pastki qismida navigatsiya satri,
shuningdek, oldindan ko’rilayotgan epizodlarning istalgan qismini
ko’rish imkoniyatini beruvchi o’tkazgich joylashgan.
VideoStudio tahrirlagichining kutubxona qismi esa, joriy vaqtda
videomontajning qaysi bosqichda ekanligiga bog’liq bo’ladi:
Kutubxonaning pastki qismida esa parametrlar paneli joylashgan. Parametrlar paneli ham 
loyihada qaysi ob’yekt bilan ishlanayotganiga bog’liq bo’ladi. Masalan, video lavhalar tahriri 
bosqichida video epizod tanlangan bo’lsa, o’sha epizod parametrlari hosil bo’lsa, epizodlar 
uchun o’rnatilayotgan matnli ob’yektlar (Title) tanlanganida o’sha ob’yektlar parametrlarini 
o’zgartirish imkonini beruvchi, ularni sozlovchi bo’limlar paydo bo’ladi:
Parametrlar panelini olib qo’yish va hosil qilish uchun tugmasidan foydalaniladi. Asboblar 
paneli tugmachalari va ularning vazifalari haqida VideoStudioda montaj jarayoni bilan tanishish 
davomida to’xtalib o’tamiz:
Asboblar panelining pastki qismida esa vaqt shkalasi (Time Line – временная шкала) deb 
ataluvchi bo’lim joylashgan bo’lib, aynan mana shu bo’lim, ko’pincha montaj stoli deb ataladi. 
Chunki video montaj asosan mana shu bo’limda bajariladi. Vaqt shkalasi beshta yo’lakchadan 
iborat, bu yo’lakchalarda video epizodlari, matn, effekt va animatsiyalar, ovoz va musiqa fayllari 
kabilar joylashtirilib, tahrirlanadi. Vaqt shkalasi uchta rejimda ishlaydi:
– ssenariya – vaqt shkalasi – ovoz visualizatsiyasi
Tanlanlangan rejimga qarab, vaqt shkalasi bo’limi ko’rinishini o’zgartiradi:
45
File menyusida joylashgan Preferences ... F6 (Предпочтения …) komandasi yordamida 
VideoStudio tahrirlagichining ko’rinishini, ya’ni yuqorida tanishtirib o’tilgan ob’yektlar 
joylashuvini o’zgartirish imkoniyati ham mavjud. Buning uchun bu komanda tanlanganida hosil 
bo’luvchi muloqot oynasida Ul Layout (Макет пользовательского интерфейса) bo’limiga 
o’tilib, undan Layout bo’limidagi 4 ta ko’rinishlardan biri tanlanadi:
Videomontaj jarayoni bo‘limlari: