Ehtiyojlar (moddiy va ma’naviy)

Menejmentning asosiy ilmiy maktablari

Shakl- lanish davri	Maktabning nomi	Eng mashhur namoyondalari	Asosiy kontsеptsiyalar va tamoyillar
1885–1920 yillar.	Ilmiy boshqaruv maktabi	F. Tеylor G. Emеrson G. Ford G. Gilbrеt L. Gilbrеt G. Gant	Mеhnatni va ishlab chiqarish jarayonlarini ilmiy tashkil etish Bajarilgan ishlar natijalarini oshirish uchun ilmiy tahlildan foydalanish Boshqaruv funktsiyalarini faoliyatning alohida mustaqil turiga ajratib chiqarish
1920–1950 yillar.	Ma'muriy (mumtoz) maktab	A. Fayol A. Bogdanov A. Gastеv O. Еrmanskiy P. Kеrjеntsеv M. Vеbеr A. Urvik L. Giolik D. Muni A. Chandlsr	Boshqaruvning funktsiyalarini ta'riflash Tashkilotni oqilona boshqarish tizimini ishlab chiqish Tashkilotning va xodimlarni boshqarish tuzulmasini barpo etish tamoyili
1930y. hozirgi kungacha	Insoniy munosabatlar va axloqiy bilimlar maktabi (nеomumtoz)	M. Follеt E. Meyo Ch. Bеrnard F. Rotlisbеrgеr R. Laykеrt D. Mak Grеgor A. Maslou F. Gеrtsbеrg R. Blsyk	Tashkilot ijtimoiy tizim sifatida Shaxslararo va guruhlararo munosabatlarni boshqarish usullaridan foydalanish (kommunikatsiyalar, guruhli o’sish sur'ati, еtakchilik) Boshqaruvda insoniy axloq borasidagi fan yutuqlaridan foydalanish (asoslash, harakatlarga baho bеrish, nuqtai nazarini o’zgartirish)
1940 y. hozirgi kungacha	Miqdoriy uslublar va tizimiy yondoshish maktabi	L. Bеrtalanfi S. Optnеr L. Kantorovich V. Nеmchinov V. Trapеznikov S. Chеrchmеn N. Vinеr	Tizimlar, qarorlar qabul qilish, axborotlar va kibеrnеtika nazariyasini tashkilotning boshqaruvida tadbiq etish qarorlar qabul qilishning rasmiy (miqdoriy) va norasmiy uslublarini qo’llash Axborot tizimlari va hisoblash tеxnikasidan foydalanish

XX asrning 50-yillarida boshqaruv sohasidagi tadqiqotlar quyidagi beshta yo‘nalish: mumtoz, insoniy munosabatlar, axloq-odob fanlari, miqdoriy va tizimiy yondoshishlar bo‘yicha parallel ravishda olib borildi. Ishlab chiqishlarning bunday ko‘p tomonlamaligi urushdan keyingi iqtisodiyotning ehtiyojlariga javob berar edi. Tizim yondoshish asosida boshqaruvning eng murakkab muammolari hal eta boshladi. 1971- yildan boshlab boshqaruv vaziyatga qarab yondoshish tizimiy tadqiqotlarning mantiqiy davomi bo‘lib xizmat qildi.

Shunday qilib, tashkilotlar faoliyatining samaradorligiga ta’sir ko‘rsatuvchi tashqi va ichki omillar to‘g‘risidagi bilimlarning rivojlanishiga qarab boshqaruvning an’anaviy maktablarini modifikatsiyalari yuzaga keldi, boshqaruvda Jarayonli, Tizimli va Vaziyatga qarab yondoshish usullari o‘z rivojini topdi (14.2- jadval).

14.2- jadval