İNVAZİV PNOMOKOKKAL HASTALIK(LAR)
(Streptococcus pneumoniae)
Klinik Tanımlama
Surveyans amaçları ile ilişkili değildir.
Tanı için laboratuvar kriterleri
Normalde steril vücut bölgelerinden (kan, BOS, sinovial-eklem, perikardial, plevral sıvı) alınan örneklerde;
-
Kültür ile Streptococcus pneumoniae’nın izolasyonu,
-
Streptococcus pneumoniae’ya spesifik nükleik asitlerin saptanması,
-
Streptococcus pneumoniae’ya spesifik antijenik yapıların saptanması.
Vaka sınıflaması:
Olası vaka: Uygulanmaz.
Kesin vaka: Laboratuvar kriterlerinden en az biri ile pozitif bulunan vaka.
NOROVİRÜS
Sıklıkla akut gastroenterit salgınlarına yol açar, sporodik vakalar nadirdir.
Klinik tanımlama
On dört günden uzun olmayan ve günde üç ya da daha çok sayıda yumuşak, sulu dışkılama durumu (akut ishal)
veya günde iki ya da daha çok sayıda kusması olan veya enfeksiyon olduğu düşünülen ve günde en az bir kez her ikisinin birden görüldüğü durumdur.
Tanı için laboratuvar kriterleri
Salgın durumlarında akut dönemde seçilen 4-5 vakadan alınan dışkı örneklerinde PCR yöntemi ile tanı konur.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Klinik tanımlamaya ile uyumlu vaka.
Kuvvetle olası vaka: Konfirme bir vaka ile epidemiyolojik bağlantılı olası vaka.
Kesin vaka: Laboratuvar olarak konfirme edilen semptomu olan veya olmayan vaka.
Q- ATEŞİ
Klinik tanımlama
Kas ağrıları, katılık, kırıklık ve retrobulber baş ağrısının eşlik ettiği ateşli bir hastalıktır. Ciddi hastalıkta akut hepatit, pnömoni, meningoensefalit ve düşük gelişebilir. Klinik laboratuvar bulguları arasında karaciğer enzimlerinde artış ve anormal radyolojik bulgular gözlenebilir.
Tanı için laboratuvar kriteri
Destekleyici;
- Spesifik antikorların tek bir yüksek titresi.
Doğrulayıcı;
- Bir klinik örnekten Coxiella burnetii’nin izolasyonu,
- Spesifik antikor yanıtının gösterilmesi,
- Bir klinik örnekte Coxiella burnetii’nin antijeninin ya da nükleik asitinin gösterilmesi.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Destekleyici laboratuvar kriterini yerine getiren ve klinik olarak uyumlu bir vaka ya da epidemiyolojik ilişkili bir vaka.
Kesin vaka: Doğrulayıcı laboratuvar kriterlerinden birini yerine getiren klinik olarak uyumlu bir vaka veya laboratuvarca doğrulanmış bir vaka ile epidemiyolojik ilişkili vaka.
ROTAVİRÜS
Klinik tanımlama
Surveyans amacı ile kullanılmaz. Klinik tablo su gibi ishal, ateş ve kusma ile seyreder. Bazen dehidratasyon bulguları eklenebilir.
Tanı için laboratuvar kriterleri
Olası bir salgında dışkı veya kusmuk örneğinde aşağıdakilerden biri ile rotavirusunun gösterilmesi gerekir.
-
Rotavirüsunun antijen testleri ile tespit edilmesi,
-
Rotavirüsunun NAA ile tespit edilmesi,
-
Rotavirüsunun elektron mikroskop ile tespit edilmesi,
-
Rotavirüsunun izolasyonu.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Yoktur.
Kuvvetle olası vaka: Konfirme bir vaka ile epidemiyolojik bağlantılı klinik vaka.
Kesin vaka: Laboratuar olarak konfirme edilen vaka.
SAĞLIK HİZMETİ İLİŞKİLİ ENFEKSİYONLAR
Yataklı tedavi kurumlarında sağlık hizmeti ile ilişkili enfeksiyonları önlemek, kontrol altına almak ve elimine etmek amacıyla “Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Standartları” çerçevesinde standart veri toplama formları, standart tanı kriterleri ile yürütülen sürveyans verilerini toplamak üzere enfeksiyon kontrol komitesinin teşkili, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin esasları düzenlemek amacıyla 11/8/2005 tarihli ve 25903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliğince hastane enfeksiyonlarının bildirimi zorunludur.
Bildirim listeleri:
1. Alt Solunum Yollarının Diğer Enfeksiyonu(Pnömoni Dışı)
1.1. Alt solunum yollarının diğer enfeksiyonları
1.2. Pnömoniye ait bir kanıt bulunmaksınız bronşit. trakeobronşit.trakeit
2. Cerrahi Alan Enfeksiyonu(CAE)
2.1. Yüzeyel İnsizyonel CAE
2.1.1. Yüzeyel insizyonel primer CAE
2.1.3. Yüzeyel İnsizyonel sekonder CAE
2.2. Derin İnsizyonel CAE
2.2.1. Derin İnsizyonel primer CAE
2.2.2. Derin insizyonel sekonder CAE
2.3. Organ/Boşluk Tipi CAE
2.3.1. Cerrahi girişim sonrası gelişen ağız boşluğu enfeksiyonu (ağız, dil, diş etleri)
2.3.2. Cerrahi girişim sonrası gelişen alt solunum yollarının diğer enfeksiyonları
2.3.3. Cerrahi girişim sonrası gelişen arteriyel veya venöz enfeksiyon
2.3.4. Cerrahi girişim sonrası gelişen diskitis
2.3.5. Cerrahi girişim sonrası gelişen endokardit
2.3.6. Cerrahi girişim sonrası gelişen endometrit
2.3.7. Cerrahi girişim sonrası gelişen erkek ya da kadın üreme sisteminin diğer infeksionları
2.3.8. Cerrahi girişim sonrası gelişen gastrointestinal sistem enfeksiyonu
2.3.9. Cerrahi girişim sonrası gelişen intraabdominal enfeksiyon (başka yerde tanımlanmamış)
2.3.10. Cerrahi girişim sonrası gelişen intrakranial enfeksiyon (beyin absesi, subdural veya epidural enfeksiyon)
2.3.11. Cerrahi girişim sonrası gelişen kemik veya eklem enfeksiyonu
2.3.12. Cerrahi girişim sonrası gelişen konjonktivit dışı diğer göz enfeksiyonu
2.3.13. Cerrahi girişim sonrası gelişen kulak ve mastoid enfeksiyonu
2.3.14. Cerrahi girişim sonrası gelişen meme absesi veya mastit
2.3.15. Cerrahi girişim sonrası gelişen menejit
2.3.16. Cerrahi girişim sonrası gelişen miyokardit veya perikardit
2.3.17. Cerrahi girişim sonrası gelişen spinal abse (menenjit olmaksınız)
2.3.18. Cerrahi girişim sonrası gelişen üriner sistemin diğer enfeksiyonları
2.3.19. Cerrahi girişim sonrası gelişen üst solunum yolu enfeksiyonu (farnejit,larenjit,epiglotti)
2.3.20. Cerrahi girişim sonrası gelişen vajen enfeksiyonu
2.3.21. Cerrahi girişim sorası gelişen mediastinit
2.3.22. Cerrahi girişim sonrası gelişen osteomiyelit
2.3.23. Cerrahi girişim sonrası gelişen sinüzit
3. Cilt Yumuşak Doku Enfeksiyonu
3.1. Cilt enfeksiyonu
3.2. Dekübit ülseri enfeksiyonu
3.3. İnfant püstülozis
3.4. Meme absesi veya mastit
3.5. Omfalit
3.6. Yanık enfeksiyonu
3.7. Yenidoğanın sünnet yeri enfeksiyonu
3.8. Yumuşak doku enfeksiyonu
4. Gastrointestinal Enfeksiyonu
4.1. Gastroenterit
4.2. Gastrointestinal sistem
4.3. Hepatit
4.5. İntraabdominal enfeksiyon (başka yerde tanımlanmamış)
4.6. Nekrotizan enterokolit
5. Göz, Kulak, Burun, Boğaz Enfeksiyonu
5.1. Ağız boşluğunun (ağız, dil, diş etleri) enfeksiyonları
5.2. Konjonktivit
5.3. Konjonktivit dışında diğer göz enfeksiyonları
5.4. Kulak ve mastoid enfeksiyonu
5.5. Sinüzit
5.6. Üst solunum yollarının enfeksiyonu (faranjit, larenjit, epiglottit)
6. Kandolaşımı Enfeksiyonu
6.1. Klinik sepsis
6.2. Laboratuar tarafından kanıtlanmış bakteremi (primer bakteremi)
6.3. Kateter ilişkili kandolaşımı enfeksiyonu
7. Kardiyovasküler Sistem Enfeksiyonu
7.1. Arteriyel veya venöz enfeksiyon
7.2. Endokardit
7.3. Mediastinit
7.4. Miyokardit veya perikardit
8. Kemik ve Eklem Enfeksiyonu
8.1. Diskitis
8.2. Eklem veya bursa enfeksiyonu
8.3. Osteomiyelit
9. Merkezi Sinir Sistemi Enfeksiyonu
9.1. İntrakranial enfeksiyon (beyin absesi, subdural veya epidural enfeksiyon)
9.2. Menenjit
9.3. Menenjit olmaksızın spinal abse
10. Pnömoni
10.1. Pnömoni
10.1.1.Cerrahi sonrası gelişen nozokomiyal pnömoni (NP)
10.2. Ventilatör ilişkili pnömoni (VİP)
10.2.1. Cerrahi sonrası gelişen VİP
11. Sistemik Enfeksiyon
11.1. Yaygın (dissemine enfeksiyonu)
12. Üreme Sisteminin Enfeksiyonu
12.1. Endometrit
12.2. Epizyotomi enfeksiyonu
12.3. Erkek veya kadın üreme sisteminin diğer enfeksiyonları
12.4. Vajen enfeksiyonu
13. Üriner Sistem Enfeksiyonu
13.1. Asemptomatik bakteri üri. üriner sistem enfeksiyonu
13.2. Kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu
13.3. Semptomatik üriner sistem enfeksiyonu
13.4. Üriner Sistemin diğer enfeksiyonları
14. Hastane enfeksiyonu nedeni olan dirençli mikroorganizmalar
14.1.Metisilin dirençli S. aureus (MRSA)
14.2. Vankomisin dirençli enterokoklar VRE
14.3. Klebsiella Pneumoniae suşlarında ESBL
14.4. E. Coli suşlarında ESBL
14.5. Karbapenem dirençli Pseudomonas aeruginosa
14.6. Karbapenem dirençli Acinetobacter baumannii
14.7. Tüm kan kültürlerinde Candida spp.
14.8. Metisilin dirençli koagülaz negatif stafilokoklar
14.9. Penisilin dirençli pnömokoklar
SALMONELLA SP. [Tifo-harici salmonelloz etkeni olarak]
Klinik tanımlama
Diyare, abdominal kramplar, ateş, kusma ve halsizlik bulguları ile karakterize hastalıktır.
Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri:
Dışkı örneğinden; ön zenginleştirme ve spesifik kültür vasatları kullanılarak Salmonella sp. ile uyumlu koloni görünümünde bakterinin izolasyonu ve biyokimyasal identifikasyonu takiben uygun polivalan ve/veya monovalan antiserumlarla yapılan lam aglutinasyon testinde Salmonella enterica serovar Enteritidis, Salmonella enterica serovar Typhimurium veya diğer salmonellalar için pozitif sonuç alınması.
Vaka sınıflaması
Kesin tanı: Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri uygulanarak elde edilen pozitif sonuç.
SALMONELLA TYPHI ENFEKSİYONU [Tifo; enterik ateş]
Klinik tanımlama
Kişide çoğu kez sinsi başlangıçlı uzun süren ateş, baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık ile birlikte;
- Ateşle uyumsuz bradikardi ve
- Kabızlık veya ishal ve/veya
- Nonproduktif öksürük ile karakterize hastalıktır.
[NOT: Etken genellikle Salmonella enterica serovar typhi’dir. Salmonella enterica serovar paratyphi gibi diğer invaziv salmonellaların sebep olduğu vakalarda klinik tablo bazen hafif ve alışılmamış bulgularla seyredebilir.]
Tanı için laboratuvar kriterleri
Kan, dışkı veya diğer klinik örneklerin kültürlerinden salmonella enterica serovar typhi, serovar paratyphi veya diğer invaziv salmonellaların izolasyonu.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve bir kesin vaka ile epidemiyolojik olarak ilişkili vaka.
Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve tanı için geçerli laboratuvar kriteri ile doğrulanmış vaka.
SARI HUMMA
Klinik tanımlama
Akut başlangıçlı yüksek ateş ve takibeden iki hafta içinde sarılıkla karakterize hastalıktır. Hemorajik manifestasyonlar ve renal yetmezlik bulguları olabilir.
Tanı için laboratuvar kriterleri
- Yellow fever virusunun klinik örneklerden izolasyonu,
- Yellow fever spesifik IgM antikorlarının pozitif bulunması,
- Çift serum örneğinde IgG titrelerinin ≥4 kat artması,
- Pozitif post-mortem karaciğer histopatolojisi,
- İmmunokimyasal yöntemlerle dokularda yellow fever virus antijenlerinin bulunması,
- Kanda veya dokularda PCR ile yellow fever virus gen diziliminin saptanması.
[NOT: Laboratuvar tanısı yalnızca yetkilendirilmiş merkezlerde konur.]
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve öyküsünde endemik bölgelere seyahat gibi epidemiyolojik ilişki bulunan vaka.
Kesin vaka:
- Laboratuvar kriterlerinden en az biri ile doğrulanmış olası vaka veya
- Klinik tanımlama ile uyumlu ve bir kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkisi olan vaka.
SHIGELLA SP.
Klinik tanımlama
Diyare (bazan kanlı-mukuslu), abdominal kramplar, ateş, kusma ve halsizlik bulguları ile seyreden hastalıktır.
Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri
Dışkı örneğinden; spesifik kültür vasatları kullanılarak Shigella sp ile uyumlu koloni görünümünde bakterinin izolasyonu, ve biyokimyasal identifikasyonu takiben uygun antiserumlarla yapılan lam aglutinasyon testinde tür düzeyinde (S.dysenteriae, S.flexneri, S.boydii veya S.sonnei) pozitif sonuç alınması.
Vaka sınıflaması
Kesin tanı: Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri uygulanarak elde edilen pozitif sonuç.
SITMA
Klinik tanımlama
Bulgu ve semptomlar değişken olmakla beraber, çoğu kez hastada başka nedenlerle açıklanamayan baş ağrısı, sırt ağrısı, miyalji, bulantı, kusma gibi non-spesifik semptomlara ek olarak;
- Nöbet tarzında; üşüme titreme ile yükselen ve yoğun bir terleme ile düşen ateş ve/veya
- Splenomegali ve anemi ile karakterize hastalık.
[NOT: Sıtma riskli bölgede ikamet veya bu bölgelere seyahat öyküsü veya ailede başka bir vakanın varlığı sorulmalıdır.]
Tanı için laboratuvar kriterleri
Periferik (ince) yayma ve kalın damla preparatlarında sıtma parazitinin mikroskobik olarak gösterilmesi.
Vaka sınıflaması
Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve tanı için gerekli laboratuvar kriteri pozitif bulunmuş vaka.
SİFİLİZ
Klinik Tanımlama
Bir kişide, şu evrelere göre değişen semptom ve bulgularla karakterize hastalıktır.
- Primer sifiliz: Genellikle (fakat zorunlu değil) dış genital organlarda bir ya da daha çok sayıda ülserasyon (şankr) ve lokal lenfadenopati (LAP),
- Sekonder sifiliz: Dermatolojik ve sistemik manifestasyonlar (el ve ayak tabanı dâhil simetrik nonpurpural makulopapüler döküntü, püstüler lezyonlar, mukoz patch ve generalize LAP ve/veya menenjit, renal, hepatik, oftalmik tutulum),
- Tersiyer sifiliz: Asemptomatik veya dermatolojik ve sistemik manifestasyonlar (meningovasküler/kardiyovasküler tutulum ve/veya gommatöz lezyonlar ve/veya pareziler, tabes dorsalis).
Tanı için laboratuvar kriterleri
- Non-treponemal tarama testlerinden (VDRL, RPR) biri ile elde edilen pozitif serolojik bulgunun TPHA ya da FTA-ABS ile doğrulanması ve/veya
- Genital ülser veya sekonder sifiliz evresi döküntülü lezyonlarından karanlık alan mikroskobisinde veya DFA ile mikroorganizmanın görülmesi.
Vaka sınıflaması
Kesin vaka:
- Laboratuvar kriterleri ile doğrulanmış erişkin olgular veya
- Laboratuvar kriterleri ile doğrulanmış serolojik pozitif bebek (gebelikte annenin serolojik olarak pozitif olup olmadığına bakılmaksızın).
SUÇİÇEĞİ (VARİSELLA)
Suçiçeği varisella zoster virüsünün (VZV) neden olduğu, çok kolay bulaşabilen, genellikle çocukluk çağında görülen bir hastalıktır. Ayrıca VZV, suçiçeği sonrasında, duyu sinir ganglionlarında yerleşik kalabilir ve bir zaman (aylar, yıllar) sonrasında, o ganglion tarafından uyarı alınan bir veya iki sinir uçu dermatomunda zoster gelişimine neden olabilir.
Suçiçeği, sağlıklı çocuklarda, klinik bulguların 4-7 gün sürdüğü, ateş, halsizlik, isteksizlik ve yaygın (saçlı deri dahil) papüloveziküler döküntüler ile karakterize kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Primer varisellanın semptomsuz, döküntüsüz geçirilmesi nadirdir.
Klinik tanımlama
Akut başlayan, belirgin başka bir nedeni olmayan yaygın (saçlı deri ve gövde de daha yoğun olmak üzere tüm vücutta) papüloveziküler ve polimorfizim (değişik dönemlerde olan) gösteren döküntülerin eşlik ettiği hastalık.
Tanı için laboratuvar kriterleri
-
Varisella zoster virüsünün, klinik örnekten izolasyonu,
-
Serum örneğinde Varicella zoster PCR pozitifliği,
-
Serum örneğinde varisella immünglobülin G düzeyinde belirgin artışın standart bir serolojik yöntemle gösterilmesi,
-
Serum örneğinde yüksek titrede varisella IgM pozitifliğinin saptanması
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Laboratuar olarak kanıtlanmamış veya epidemiyolojik olarak kesin veya muhtemel suçiçeği tanısı almış bir vaka ile ilişkilendirilemeyen klinik vaka tanımlaması kriterlerini sağlayan hasta.
Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve tanı için gerekli laboratuvar kriteri pozitif bulunmuş vaka veya laboratuvarca doğrulanmış bir vaka ile epidemiyolojik ilişkili vaka.
[NOT: Epidemiyolojik olarak birbiri ile ilişkili iki muhtemel suçiçeği vakası, laboratuar tanısı olmasa da kesin suçiçeği olarak kabul edilebilir.]
ŞARBON
Klinik tanımlama
Çeşitli klinik formlarda akut bir başlangıçla karakterize hastalıktır. Bunlar;
(a) Lokalize form:
- Kutanöz: 1-6 günde bir papülden veziküler evreye gelişen, ortası çökük, siyah kabuklu, hafif veya belirgin bir ödemin eşlik ettiği deri lezyonu.
(b) Sistemik formlar:
- Gastrointestinal: bulantı, kusma, iştahsızlıkla karakterize karın ağrısını takiben ateş,
- Pulmoner: akut viral hastalık benzeri kısa prodromu takiben hızlı başlangıçlı hipoksi, dispne ve yüksek ateşle birlikte akciğer grafisinde mediastinal genişleme bulgusu,
- Meningeal: genellikle bütün sistemik enfeksiyonlarda olduğu gibi konvülsiyon, bilinç kaybı, meningeal semptom ve bulgularla yüksek ateşli akut başlangıç.
Tanı için laboratuvar kriterleri
- Deri lezyonu, kan, BOS, plevral sıvı ve benzeri klinik örneklerden yapılmış boyalı preparatlarda mikroskopik inceleme ile B.anthracis’in görülmesi,
- Deri lezyonu, kan veya diğer bir klinik örnek kültüründen B.anthracis’in izolasyonu.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve hasta olduğu kesin ya da kuşkulu hayvanla veya hayvan ürünleri ile temas öyküsü olan vaka.
Kesin vaka: Tanı için gerekli laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış bir olası vaka.
ŞARK ÇIBANI [Kutanöz Leishmaniazis]
Klinik tanımlama
Tipik olarak vücudun açıkta kalan bölgelerinde (yüz, boyun, kol, bacak), nodül olarak başlayan ve zamanla ülserleşen, tedavisiz olgularda bir yıl gibi bir sürede düzensiz bir skar bırakarak iyileşen bir veya birden fazla lezyonla karakterize hastalık.
Tanı için laboratuvar kriterleri
- Lezyondan hazırlanan boyalı preperatlarda parazitin hücre içi amastigot formlarının varlığının gösterilmesi,
- Kültürden parazitin izolasyonu
Vaka sınıflaması
Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış vaka.
ŞİSTOZOMİYAZ [üriner]
Klinik tanımlama (üriner şistozomiyaz):
Epidemiyolojik olarak riskli bir bölgede yaşayan bir kişide başka bir nedenle açıklanamayan; makroskopik veya mikroskopik hematüri ile karakterize hastalıktır.
Vaka sınıflaması
Olası vaka: Klinik tanımlamaya uygun vaka
Kesin vaka: İdrarda (veya patolojik inceleme sonucu mesane dokusunda) S.haematobium yumurtalarının saptandığı olası vaka.
SUBAKUT SKLEROZAN PANENSEFALİT (SSPE)
Dostları ilə paylaş: |