Ekspluatasiya instituti

3. Zamonaviy avtomagistrallar
. Avtomobil magistrallari deb mahalliy 
transport va qarama-qarshidan kelayotgan avtomobillar tomonidan halaqitlarsiz, 
katta tezliklar bilan avtomobillarda yo„lovchi va yuklarni jadal tashish uchun 
mo„ljallangan yo„llarga aytiladi. Bular juda takomillashgan, biroq qimmat 
turadigan yo„llar bo„lib, ular turli mamlakatlar yo„l tarmog‟larining asosiy skeletini 
hosil qiladi va bu yo„l tarmog‟lari uzunligining ko„pi bilan 1,5 - 2% ini tashkil 
etadi.
Avtomobil magistrallariga qo„yiladigan asosiy talab avtomobillarning 
qarama-qarshi oqimlari uchun mustaqil qatnov qismiga ajratish, bir sathda kesishib 
o„tish joylarining yo„qligi va yo„lga kirib kelayotgan yoki undan chetga 
buriladigan alohida avtomobillarning asosiy oqim harakati rejimiga ta‟sirini 
minimumga keltirishdir. Magistrallar bo„yicha sekinyurar transport vositalari-
traktorlar, mototsikllar, velosipedlar va ot aravalarning harakatlanishi (yurishi) 
man etiladi. Yo„llar tasnifi bo„yicha avtomobil magistrallariga Ia toifali yo„llar 
kiradi. 

---

14
Avtomobil yo„llari, odatda, bir-biridan ajratish tasmasi bilan ajratilgan ikkita 
qatnov qismida quriladi. Har qaysi qatnov qismi bir yo„nalishda harakatlanish 
uchun mo„ljallangan bo„lib, quvib o„tish imkoniyatini ham ko„zda tutadi, shuning 
uchun uni kamida ikki qator avtomobillar harakatlanishiga hisoblanadi.
Avtomobil magistrallarida bir sathda kesishadigan harakat oqimlari, 
svetoforlar va harakat tezligini cheklovchi belgilar bo„lmaydi. Boshqa yo„llardan 
avtomobil magistrallariga faqat tezlanish yoki sekinlashish uchun qo„shimcha 
tasmalar bilan jihozlangan maxsus tutashtirish yo„li orqaligina kirib kelish 
mumkin, bular kirib kelayotgan avtomobillarga magistralda harakatlanish tezligiga 
mos tezliklarda yurishga va shundan keyingina avtomobillar oqimiga to„sqinliksiz 
qo„shilib ketishiga imkon beradi (2.3, 2.4-rasmlar).