Üzvi maddələrin tədqiqində İQ spektroskopiyanın tətbiqi.
Üzvi maddələrin tədqiqində İQ spektroskopiya analitik metod kimi çox mühümdür və istər üzvi molekulların, istərsə də qeyri-üzvi birləşmələrin, yüksəkmolekullu maddələrin quruluşunun tədqiqində xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Belə analizlər üçün istifadə olunan əsas cihaz Furye dəyişdiricisi olan İQ spektrometrdir
İQ-spektr
A (3400, 3300 sm-1) – ikili amidlərə-NH), B (2810, 2720 sm-1) – aldehidlərə (CH), C (1700 sm-1) – aldehid (C=O) və amid, D (1600 sm-1) – benzol həlqəsinə, E (1515 sm-1) – amid və benzol həlqəsinə aiddir.
Zolaqların intensivlikləri A və T ilə ifadə olunur. A= lg(1/T)
T= x 100% (%)
İQ spektrdə zolaqlar intensivliyinə görə s – güclü, m – orta və
w –zəif piklərə ayrılır.
Rabitə və ya qrupun dipol momenti nə qədər güclü olarsa, pikin intensivliyi də o qədər böyük olacaqdır.
Üzvi maddələrin xarakter udma zolaqları diapozonu İQ-spektrlərin interpretasiyası
s – qüvvətli (strong), m – orta (medium), w – zəif (weak), sh- kəskin (sharp), br – geniş (broad)
İQ spektrdə zolaqlar intensivliyinə görə;
İQ spektrin interpretasiyası
İQ spektrin dəqiq interpretasiyası müxtəlif izomerləri belə fərqləndirməyə imkan verir. C4H8O maddəsinin izomerləri.
Empirik quruluşu C2H6O olan maddənin İQ spektrinə əsasən kimyəvi quruluşunu müəyən edin
Verilən brutto quruluşa iki birləşmə uyğun gəlir: CH3OCH3 və C2H5OH. Spektrdə hidroksil qrupuna məxsus (3600-3200 sm-1) geniş zolaq axtarılan quruluşun etanola aid olmasını göstərir.
