Elektrotexnika va elektronika asoslari

Guruhli elektr yuritmaning funksional sxemasi.
Masalan, tokarlik dastgohi bosh elektr yuritmasi ishlov berilayotgan detalni aylanma harakatga keltiradi, yordamchi elektr yuritma esa kesish asbobini detaining bo‘ylamasi bo‘yicha ilgarilama hara­katga keltiradi.
Energiyaning bo‘linishi bo‘yicha elektr yuritmalar guruhli, individual, o ‘zaro bog‘langan
va ko‘p dvigatellilarga bo ‘linadi.
Guruhli elektr yuritma sanoatda XIX asr oxirida qo‘llanila boshlandi. Bu yuritmada (2-rasm) bug‘ dvigateli elektr dvigatel M bilan almashtirilgan, bir nechta ish mashinalariga 
(IMm) harakat uzatadigan uzatish qurilmalari UQm holida saqlanib qolgan.Muayyan afzalliklaiga ega bo‘lgan yuritmaning bu turi mashinani maqsadga muvofiq tarzda boshqarib b o ‘lmasligi, uzatish qurilmalarida energiyani ko‘p isro f bo ‘lishi kabi kamchiliklaiga ega.

Individual elektr yuritmaning funksional sxemasi.
Blindan tashqari bu qurilmalar ko‘p sonli uzatishtasm alari va transm issiyalardan tashkil topganligi uchun, ular ishlatish chog‘ida ishchdlar hayotiga xavf tug‘diradi.
Individual elektr yuritma ish mashinasining bitta ijrochi oiganining harakatini ta’minlaydi Shuning uchun, bitta mashina uchun bir necha individual yuritmalar ishlatiladi. Masalan, tokarlik dastgohida individual bosh va ikkita yordamchi yuritmalar ishlatilai. Individual elektr yuritma tizimida eneigiya elektr zanjirlarida bo‘linadi. Bu yuritma uzatish qurilmalari va ish mashinasi kinematikasini soddalashtirish imkoniyatini beradi. Aksariyat hollarda ish mexanizmining ijrochi organining o ‘qi dvigatel rotori (yakor) bilan umumiy o ‘q hosil qiladi. Individual elektr yuritmaning asosiy afzalliklari bu eneigiyani bo‘linishidagi isrofning kamayishi, UQ va IM kinematikasini soddalashtirish hisobiga metall sarfini kamaytirish, elektrlashtirilgan agrégat ishonchliligini oshirish, ijrochi organlami boshqarish jarayonlarini avtomatlashtirishni soddalashtirish imkonining mavjudligidadir.
0 ‘zaro bog ‘langan elektr yuritma ikkita yoki bir nechta (o‘zaro mexanik yoki elektr) bog‘langan elektr yuritmalaming ish jarayonida berilgan nisbatga ko‘ra yoki ijrochi organ harakatini muayyan koordinatalar bo‘yicha takrorlash amalga oshiriladi. Hozirda amaliyotda o ‘zaro bog‘langan elektr yuritmalar qog‘oz ishlab chiqarish va sanoatning turli tarm oqlarida keng ko‘lamda qo‘llanilmoqda.
Bunday elektr yuritmalaming afzalliklari ular yordamida texnologik jarayonni yanada yuqori darajaga ko‘tarish va shu yo‘l bilan avtomatlashtirishni amal­ga oshirilishidadir.
Ko ‘p dvigatelli elektr yuritma deb, elektr dvigatel qurilmasi birgalikda bitta o ‘qda yoki bitta mashinada o ‘qlari o ‘zaro bog‘lanm agan yuritmaga aytiladi 
Bunday elektr yuritm alarda texnologik