1. Amerika Reproduktiv Tibbiyot Jamiyatining qayta ko'rib chiqilgan shkalasi. Endometriozning tasnifi odatda laparoskopiya paytida vizual baholashga asoslanadi. Baholash balli 4 bosqichdan biriga (I dan IV gacha yoki minimaldan og'irgacha) mos keladi va quyidagi parametrlarga asoslanadi:
· Peritoneal va tuxumdon implantlarining ko'rinishi, hajmi va chuqurligi
· Zararlanish o`choqlarining mavjudligi, darajasi va turi (qizil, qizil-pushti va shaffof, oq, qorin parda nuqsonlari va qora)
· Tos bo'shlig'ining bitishmalari (tuxumdonlar va naylar) mavjudligi, darajasi va turi va bachadon-rektal bo'shliqning obliteratsiya darajasi.
I bosqich (minimal):umumiy ball 1 dan 5 gacha
· Kichik yuzaki peritoneal yoki adneksal implantlar (<1 dan 3 sm gacha); parda bitishmalari.
II bosqich (yengil): umumiy ball 6 dan 15 gacha
· Kattaroq jarohatlar (>3 sm), ba'zilari chuqur kirib boradi.
III bosqich (o'rtacha): umumiy ball 16 dan 40 gacha
· Kattaroq jarohatlar, ularning aksariyati chuqur kirib boradi, bachadon-rektal bo'shliqning qisman obliteratsiyasi; fallop naylariga ta'sir qiluvchi zich bitishmalar.
IV bosqich (og'ir):umumiy > 40
· Tuxumdonlarning chuqur jarohatlari ( endometrioma ) fallop naylarning zich bitishmalari bilan; bachadon-rektum bo'shlig'ining obliteratsiyasi.
2. A. Akosta bo'yicha endometriozning tasnifi 1973 yilda A.Akosta endometriozning kichik, o'rta va og'ir shakllarini o'z ichiga olgan endometrioz tasnifini taklif qildi . Ushbu tasnif bir vaqtning o'zida bitishmali jarayonlar mavjudligini va qo'shni organlarning patologik jarayonga jalb qilinishini ham hisobga oladi.
Endometriozning kichik shakllari · tos qorin pardasida yakka geterotopiyalar;
· tuxumdonlar atrofida endometriomalar va bitishmalar hosil bo'lmagan holda tuxumdonlardagi yakka geterotopiyalar ;
· peritubar bitishmalarning yo'qligi
o'rtacha endometrioz · kichik kistalarning shakllanishi bilan bir yoki ikkala tuxumdon yuzasida geterotopiya;
· periovarial yoki peritubar bitishmalar mavjudligi ;
· to'g'ri ichak-bachadon bo'shlig'ining qorin pardasidagi geterotopiyalar chandiqli bitishmali jarayonning mavjudligi va bachadonning siljishi, lekin bu jarayonda sigmasimon ichak ishtirok etmaydi.
1>