F. Q. Vahidov, T. B. Ağayev


fəaliyyət göstərən fərdlərin birliyidir



Yüklə 1,62 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/131
tarix02.01.2022
ölçüsü1,62 Mb.
#40145
növüDərs
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   131
sosiologiya

fəaliyyət göstərən fərdlərin birliyidir. Bu tərifə görə sosial qrup üçün zəruri olan iki əsas  şərt vardır: 1) onun 
üzvləri arasında qarşılıqlı fəaliyyətin olması; 2) hər bir qrup üzvünün ümumi marağının nəzərə alınması. 
Bu tərifə görə, nəqliyyat dayanacağında avtobus gözləyən bir neçə nəfəri qrup hesab etmək olmaz. Lakin 
onlar söhbətə başladıqda, gözləmə ilə  əlaqədar birlikdə qarşılıqlı  fəaliyyətə keçdikdə müəyyən sosial qrup 
keyfiyyəti  əldə edirlər. Lakin bu cür qruplar bilərəkdən deyil, təsadüf nəticəsində  əmələ  gəlirlər. Burada sabit 
maraqlar yoxdur, qarşılıqlı fəaliyyət isə birtərəfli olur. Belə öz-özünə əmələ gələn qeyri-sabit qruplar kvaziqruplar 
adlanır. «Kvaziqrup» latın dilində «sosial qrupa bənzəyən» mənasını ifadə edir və  aşağıdakı  səciyyəvi 
xüsusiyyətlərə malikdir: 1) öz-özünə əmələ gəlmə; 2) qarşılıqlı əlaqələrin qeyri-sabitliyi; 3) müştərək hərəkətlərin 
qısamüddətliliyi və s. Aqreqasiyalar kvaziqrupa, kvaziqruplar isə öz növbəsində sosial qrupa çevrilə bilər. 
Hər bir fərd həyatının müxtəlif anlarında bir neçə qrupun iştirakçısı ola bilər. Sosial qrupları müxtəlif 
meyarlara görə  təsnif etmək mümkündür. Təsnifat  əsas qrup növlərini ayırmağa və qiymətləndirməyə, həmçinin 
qrupdaxili və qruplararası qarşılıqlı münasibətləri müəyyən etməyə imkan verir. 
Hər bir fərd onun mənsub olduğu bəzi qruplar toplusunu ayıra və onları «mənim» kimi müəyyənləşdirə 
bilər. Bu - «mənim ailəm», «mənim komandam», «mənim dinim» və s. ola bilər. Belə qruplar inqrup sayıla bilər, 
yəni bəzilərində  fərd özünün mənsubiyyətliliyini hiss edir, digərlərində isə başqa üzvlərlə eyniləşərək «biz» 
inqrupunun üzvlərini qiymətləndirir. 
Fərdin aid olmadığı digər qruplar - başqa ailələr, kompaniyalar, dini qruplar bu fərd üçün altqrup sayıla 
bilər, fərd isə bunu simvolik olaraq «biz» yox, «başqaları» adlandıra bilər. 
Ədəbiyyatda sosial qrupların müxtəlif təsnifatından istifadə olunur. Bu baxımdan Q. M. Andreyevanın 
təsnifatı maraq doğurur. O. təsnifatı bu cür aparır: 1) şərti və real qruplar; 2) böyük qruplar; 3) kiçik qruplar; 4) 
referent qruplar. 

Yüklə 1,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   131




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin