Falsafa asoslari

Insonparvarlik 
— insonning yuksak ijtimoiy vazifasini belgi- 
laydigan va barqaror etadigan g‘oyalar, qarashlar va e’tiqodlar 
majmuyi, shaxs erki, qadr-qimmati, uning baxtli b o lish huqu- 
qini talab etish imkonining mavjudligiga yengilmas ishonchdir. 
Rostgo‘ylik Insonning yuksak ijtimoiy maqomini belgilaydigan, 
bu boradagi diniy va dunyoviy, g‘oyaviy-mafkuraviy, milliy va 
umumbashariy qarashlar, mezonlar, qadriyatlar va an’analar tizi- 
mini ifodalovchi tushunchadir.
Insonparvarlik — odamiylikdir. Uning tub mohiyati inson zoti- 
ni hurmat qilish, qadr-qimmatini bilish hamda baxt-iqboli yolida 
doimo fidokorlik bilan kurashish va g‘amxo‘rlik ko‘rsatishdan 
iboratdir.
Insonparvarlik — odamzodning qadri, erkinligi, qobiliyatlari 
har tomonlama namoyon bolishi uchun kurashish, insonning 
baxt-saodati, teng huquqliligi, adolatli hayotni ta’minlashdir.
Chinakam insoniylik viqori kishida hamdo‘stlik, hamkorlik, 
hamdardlik, hamjihatlik, adolatlilik, adolatparvar, tinchlik, to- 
tuvlik, rahmdillik, ko‘ngilchan, bag‘rikenglik va boshqa yuksak 
m a’naviy komilliklarni jamlagandagina namoyon boladi.
284

---

Erkparvarlik. 
Erkparvarlik insonning eng oliy huquqi — erkin, 
ozod yashash huquqini himoya qilishi bilan muhimdir. Erkpar­
varlik, avvalo, o‘z millati, o‘z vatani erki uchun, qolaversa, boshqa 
millatlar va vatanlar erki uchun kurashni hayotining maqsadi 
qilib qo‘ygan insonlar tamoyilidir.
Erkparvar inson qullikning, mutelikning har qanday ko‘rinishini 
inkor etishi barobarida inson huquqlarining tom m a’nodagi jang- 
chisiga ham aylanadi. Bu jangchi bir tomondan, har bir shaxsning 
so‘z erkinligi, o‘z fikrini erkin bayon qilishi, saylash huquqi, vij­
don erkinligi uchun kurashadi, ikkinchi tomondan, butun-butun 
millatlar erki masalasini o‘rtaga tashlar ekan, ma’lum ma’noda 
milliy ozodlik harakatlari uchun ham turtki beradi.