Fənn: Azərbaycan tarixi Şöbə: “Tibb bacısı işi” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci

Hərbi iqtisadi və mənəvi səfərbərlik. Arxa cəbhə
. 
Müharibənin ilk günündən Azərbaycan xalqı SSRİ-nin başqa xalqları ilə birlikdə faşist 
işğalçılarına qarşı mübarizəyə qalxdı. 1941-ci ildə azərbaycanlılardan ibarət 402-ci və 223-cü 1942-ci 
ildə 416-cı və 271-ci milli atıcı diviziyaları yaradıldı. Krımın müdafisəsində şəxsi heyətinin çoxunu 
itirimiş 77-ci Azərbaycan diviziyası 1942-ci ildə yenidən komplektləşdirildi. Müharibə illərində 
Azərbaycandan cəbhəyə 640 min nəfər o cümlədən 10 min qadın getmişdir. 
Bütün sənaye sahələri cəbhə üçün məhsul istehsalına keçdi. Azərbaycan neftçiləri müharibə 
dövrüundə ölkəyə 75 milyon ton neft verdi. Bakı döyüşən ordunun əsas cəbhəxanalarından birinə 
çevrildi. Bakıda Katyuşa raketi Şpaqin pulemyotu YAK-3 qırıcı təyyarəsi istehsal edilirdi. 
Umumiyyətlə 130 növ silah sursat hazırlanırdı. 1941-ci ildə böyük hərbi əhəmiyyəti olan Culfa-
Mincivan Salyan-Neftçala Papanin-Hacıqabul dəmiryol xətləri istifadəyə verildi. Bakı avtomobil 
zavodunun əsası qoyuldu. 
Kənd əməkçiləri isə ölkəyə yüz min tonlarla kənd təsərrüfatı məhsulları verdilər. Hərbi 
əhəmiyyətli texniki bitkilərin əkinləri genişləndirildi. 1941-ci il iyunun 28-dən Azərbaycanda bütün 
işlər müharibənin tələblərinə uyğun qurulmağa başlandı. Fəhlə və qulluqçular üçün iş günü 11 saata 
qaldırıldı. Məzuniyyətlər ləğv edildi. İşi özbaşına tərk etməyə 5-8 il həbs verilirdi. Ərzaq və sənaye 
məhsullarının satışı üzrə kartoçka sistemi tətbiq edildi. 
1941-1943-cü illərdə respublikamız Müdafiə Fonduna 15kq qızıl, 952kq gümüş, 311 milyon 
manatlıq istiqraz, cəbhəyə isə 1,6 milyon müxtəlif əşya, 125 vaqonon isti paltar göndərmişdi. 

---

Fənn: Azərbaycan tarixi 
 
Şöbə: “Tibb bacısı işi” 
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 
 68 
Mərkəzin tələbi ilə 1943-cü ildə Azərbaycan Respublikasında yaradılmış Yardım Komitəsi 
1943-1944-cü illərdə işğaldan azad edilmiş rayonlarda təsərrüfatın bərpasına kömək etməli idi. Bu 
komitə tərəfindən Şimali Qafqaz neftçilərinə, Leninqrad, Stavropol, Stalinqrad, Ukrayna 
təsərrüfatlarına pul, ərzaq, tikinti materialları və sənaye avadınlıqları göndərildi.