FəNN: makroiQTİsadiyyat


Ticarətin liberallaşdırılmasında qeyri-tarif maneələri də az təhlükə törətmir



Yüklə 1,1 Mb.
səhifə89/105
tarix04.11.2022
ölçüsü1,1 Mb.
#67392
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   105
Makroiqtisadiyyat

Ticarətin liberallaşdırılmasında qeyri-tarif maneələri də az təhlükə törətmir. Qeyri-tarif maneələrinə xarici iqti-sadi fəaliyyətin bir­başa və ya dolayı yolla məhdudlaşdırıl-masının müxtəlif növ (2000-dən çox müxtəlif maneələr ol-duğu qeyd edilir) iqtisadi, siyasi, inzibati me­todları aiddir. Bunların içərisində ayrı-ayrı əmtəələr və ya əmtəə qrup­ları üzrə ixrac (idxal) kvotalarının müəyyən edilməsi xüsusi yer tutur. Idxal və ixrac müəyyən edilmiş kvota çərçivəsində səlahiyyətli orqan­ların verdikləri lisenziyalar əsasında həya-ta keçirilir.
Qeyri-tarif maneələrinə, həmçinin müəyyən növ xari-ci iqtisadi fəaliyyətin həyata keçirilməsi üzrə dövlət inhisa-rının, milli vergi sis­teminin, milli standartların və i.a. olması aiddir.
Dövlət tənzimləməsi kapitalın idxal və ixrac olunma-sına da şa­mil edilir. Dövlət bir tərəfdən, əlverişli investisiya mühitini təmin et­məli, digər tərəfdən isə özünün xüsusi mənafelərini müdafiə etməlidir. Məsələn, müştərək müəs-sisələrdə xarici kapitalın maksimum payının, xarici inves-torlar üçün sərfəli olan sahələrin siyahısının, idarəetmədə milli kadrların iştirakının, informasiyanın əlverişliliyinin və s. müəyyən edilməsi ilə, dövlət özünün bütün mənafelərini müdafiə edə bilər.
Dövlətin istifadə etdiyi xüsusi tədbirlər qrupuna, necə deyərlər fəal himayədarlıq, yaxud da ixracın stimullaş-dırılmasının müxtəlif for­maları aiddir. Bunların içərisində ixracın dövlət tərəfindən güzəştli şərt­lərlə kreditləşdirilməsi (faiz dərəcələrinin azaldılması və kreditin müd­dətinin uzadılması), ixrac kreditlərinin dövlət sığortasını, ixracın bir­başa subsidiyalaşdırılmasını və ixrac edənlər üçün müxtəlif vergi gü­zəştlərini xüsusi qeyd etmək lazımdır. Milli müəssisələrin məhsullarının ixrac edilməsinin, ticarət-iqtisadi informasiyaların əldə olunmasının, nəq­liyyat və informasiya infrastrukturunun inkişaf etdirilməsinin, yar-marka və sərgilərin təşkilinin müxtəlif formalarından isti-fadə olunur və s.
Ixracın stimullaşdırılması formalarına ticarət siyasə-tinin dem­pinq istiqaməti də aiddir. Bu, o deməkdir ki, ixrac olunan məhsullar hər hansı bir ölkənin bazarında daha aşa-ğı qiymətlə satılır. Doğrudur, dempinq siyasətindən isteh-lakçılar qazanırlar. Lakin oxşar məhsulları istehsal edən-lərin zərər çəkmələri dövləti dempinqə qarşı tədbirlər gör­məyə (məsələn, dempinq əleyhinə gömrük rüsumları tətbiq etməyə) məc­bur edir. Dempinq əleyhinə tədbirlərdən daxili bazarı xarici fir­maların rəqabətindən müdafiə vasitəsi kimi istifadə olunur.



Yüklə 1,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   105




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin