FəNN: makroiQTİsadiyyat

Maliyyə normaları və normativləri təsdiq olunan və hesablama yolu əldə edilən norma və normativlərə bölünür.
Təsdiq olunan norma və normativlər-vergi dərəjə-ləri, mənfəətdən büdjəyə ayırmalar, büdjədənkanar fond-lara ayırmalar (vahid sosial vergi), gəlir vergisinin dərəjələri və i.a. - qüvvədə olan qanunverijiliklə müəyyən edilir. He-sablama yolu ilə əldə edilən maliyyə normativlərinə, dövriyyə vəsaitləri normativləri misal ola bilər.
Təyinatından asılı olaraq vahid və fərqli maliyyə norma və normativləri bir-birindən fərqləndirilir. Məsələn, əsas fond növləri üzrə müəyyən olunan fərqli amortizasiya normaları sahə üzrə vahid normalardır.
Sosial normativlər yaşayış minimumu və istehlak büdjələri əsasında normativ metodla-minimum istehlak büdjəsi və səmərəli istehlak bədjəsi-işlənib hazırlanmalıdır. Hazırda rəsmi statistikada bir qayda olaraq yaşayış mini-mumu, hər nəfərə düşən orta gəlir və orta əmək haqqı gös-tərijilərindən istifadə olunur, bunlar bir-biri və digər sosial göstərijilərlə müqayisə edilir. Lakin bu kifayət deyildir. Çünki hazırda ölkəmizdə müəyyən olunmuş yaşayış mini-mumu BMT-nin tövsiyə etdiyi normalara uyğun gəlmir və deməli, iqtisadi və sosial jəhətdən əsaslandırıldığını demək olmaz. Müxtəlif əhali qruplarının pul gəlirlərinin real alıjılıq qabiliyyətinin qiymətləndirilməsi də belə bir nətijə çıxarmağa imkan verir ki, orta əmək haqqı da həyat səviyyəsinin indiqatoru vəzifəsini yerinə yetirmir.
Ekoloci normativlər dedikdə zərərli tullantıların at-mosferə təsirinin, suyun çirklənməsinin qarşısını almaq üçün müəyyən olunan normativlər; torpaqdan və sudan istifadə normativləri və.s. nəzərdə tutulur.
Ekoloci normativlərdən təbiəti mühafizə tədbirlərinin səmərəliliyinin hesablanmasında, təbiəti mühafizə təyinatlı əsas fondların və obyektlərin yaradılmasında; məqsədli təbi-əti mühafizə proqramları və təbiətin qorunmasına dair kompleks ərazi sxemlərinin işlənib hazırlanmasında istifadə edilir.
Iqtisadiyyatın ətraf mühitə təsiri həm makroiqtisadi, həm də mikroiqtisadi səviyyədə nəzərdən keçirilir. Makro-iqtisadi səviyyə üçün amerika iqtisadçıları V.Leontyev və D.Fordun «Iqtisadiyyatın strukturunun ətraf mühitə təsirinin sahələrarası təhlili» əsəri əsas təşkil edir. Bu əsərin məqsədi çirklənmənin sahələrarası əlaqələr sisteminə daxil edilməsi və ekoloci əlaqələr nəzərə alınmaqla sahələrarası modelin düzəldilməsindən ibarətdir. Əsərdəki materiallar ekoloci amillər nəzərə alınmaqla iqtisadiyyatın modelləşdi-rilməsində yeni elmi istiqamətin inkişafına təkan vermişdir.
Nəzərdən keçirilən normativlərlə yanaşı, digər əla-mətlər üzrə normativlərdən də istifadə olunur. Məsələn, resurs və ijtimai istehsalın səmərəliliyi üzrə normativlər də vardır.
Resurs üzrə normativlərə maddi, maliyyə, əmək və təbii resurslar üzrə normativlər, məsələn, material tutumu, metal tutumu və i. a aiddir.