Neokeynsçilik nəzəriyyəsində əsas diqqət kapitalın hərəkəti ilə ölkənin tədiyə balansı arasındakı əlaqəyə yönəldilir. C.Keynsin özü kapitalın hərəkətini ayrı-ayrı ölkə-lərin tədiyə balansınadıkı qeyri-bərabərliklə əlaqələndirirdi. O, B.Olinlə mübahisədə qeyd edirdi ki, kapital ixracı o vaxt həyata keçirilir ki, əmtəə və xidmətlərin ixracı onların idxalından çox olsun. Bu qayda pozulduqda isə dövlətin işə qarışmasına ehtiyac duyulur.
R. Xarrod özünün "Iqtisadi dinamika" modelindəgöstərirdi ki, kapital ilə zəngin olan ölkədə iqtisadi artım sürəti nə qədər aşağı olursa, kapital ixracına meyl də bir o qədər güclü olur. Y.Domar qeyd edirdi ki, kapital ona görə ixrac edilir ki, xaricdə qoyulan investisiyalara görə əldə edi-lən gəlirin artım sürəti, ölkə daxilində qoyulan investisi-yalara görə əldə edilən gəlirin artım sürətindən yüksək olur.
Neokeynsçilik nəzəriyyəsi bazar iqtisadiyyatının yüksək dərəcədə inkişaf etdiyi ölkələrin Afrika, Asiya və Latın Amerikası ölkələrinin inkişafına yardım etmələrinə dair yeritdikləri siyasətin əsaslarından biri olmuşdur.
Kapital ixracı ilə əlaqədar marksist nəzəriyyə də diqqəti cəlb edir. K.Marks ölkədən kapital ixracını onun artıqlığı ilə izah edirdi. O da klassiklər kimi kapital artıqlığı dedikdə ölkə daxilində tətbiq olunduqda mənfəət norma-sının aşağı düşməsinə gətirib çıxaran kapitalı nəzərdə tutur-du. K.Marksın fikrincə kapital artıqlığı üç formada – əmtəə, məhsuldar (artıq istehsal gücləri və iş qüvvəsi) və pul formasında – olur. Əmtəə və pul formasında olan bu artıq kapital (real və ya mümkün olan) xaricə göndərilir.
Iqtisadi nəzəriyyədə transmilli korporasiyalara xüsu-si diqqət yetirilir. Bu, digər amillərlə yanaşı, həm də XX əsrin II yarısında onların çox sürətlə artması ilə əlaqədardır. Transmilli korporasiyalar əvvəlcə firmalar səviyyəsində, sonra isə müstəqil konsepsiya kimi öyrənilmişdir. Bunların əsasında amerika iqtisadçıları S. Xaymer, R.Kouza və R. Vernonun ideyaları durur. S. Xaymerin fikrincə firma xaric-də birbaşa investisiyaları həyata keçirdikdə yerli rəqiblərlə müqayisədə üstünlüyə malik olmalıdır. R. Kouzanın ideya-sının mahiyyəti ondan ibarətdir ki, iri korporasiyanın daxi-lində spesifik bazar olmalıdır. R. Vernon isə özünün məhsu-lun həyat dövrü konsepsiyasında transmilli korporasiya fenomenini – birinci növbədə milli inhisarların xarici rəqiblərinə xəbərdarlıq zərbəsi endirmələrinə cəhd göstərmələri ideyasını irəli sürmüşdür.
Transmilli korporasiyaların başlıca cəhətləri onların xaricdə əmtəə və xidmətlərin istehsalı ilə məşğul olmaları, yəni birbaşa investisiya qoymalarıdır. Bununla əlaqədar olaraq birbaşa investisiyaların daha geniş yayılmış aşağıdakı modelləri hazırlanmışdır: