Vergitutma öz inkişafının ilk mərhələsində primitiv və təsadüfi
xarakter daşıyırdı. Qədim Roma və Afinada sülh dövründə vergi tətbiq
olunmaz, yalnız müharibələrə hazırlıq zamanı tutularmış. İlk zamanlar
vergilər əsasən natural formada, məsələn, ərzaq məhsulları ilə
ödənilərdi. Əmtəə-pul münasibətləri inkişaf edib möhkəmləndikcə
vergilər də pul forması almağa başladı. Əgər başlanğıcda vergilər saray
və ordunun saxlanması, istehkamların, ehramların, yolların tikilməsi
üçün toplanırdısa, onlar zaman keçdikcə dövlətin saxlanması üçün əsas
gəlir mənbəyinə çevrilirdi.
Vergilərin təsadüfi xarakter daşıması, onların tutulmasında
ayrıseçkiliyə yol verilməsi çox zaman əhali arasında böyük narazılıqlara
səbəb olurdu. Bu nöqteyi nəzərdən Əhəmənilər dövlətinin hökmdarı I
Daranın həyata keçirdiyi vergi islahatları mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Belə ki, b.e.ə. 518-ci ildə I Dara dövlət vergilərinin yeni sistemini tətbiq
etdi. Bu qanuna əsasən bütün vilayətlər
becərilən torpaqların həcminə
Dostları ilə paylaş: 
