və münbitliyinə uyğun olaraq ciddi şəkildə müəyyən edilmiş miqdarda vergini pul şəklində ödəməli idilər. Bunun nəticəsində əhali
verginin ödənilməsi üçün lazım olan pulu əldə etmək üçün kənd
təsərrüfatı və sənətkarlıq məhsullarını satmağa məcbur olurdu. Bu isə
əmtəə-pul münasibətlərinin inkişafına təkan verirdi.
İlk mütəşəkkil vergi sistemlərindən biri Qədim Romanın vergi
sistemidir. Roma vətəndaşları öz əmlaklarına və ailə vəziyyətlərinə görə
təqdim etdiyi ərizəyə əsasən vergiyə cəlb olunardılar. Göründüyü kimi,
bu ərizə hal-hazırda tətbiq edilən gəlir haqqında bəyannaməni xatırladır. Verginin həcmi xüsusi olaraq seçilmiş məmurlar tərəfindən