Firuzə Məmmədli
204
SƏNƏT VƏ SƏNƏT ADAMLARIMIZ HAQQINDA
XATĠRƏ ÇƏLƏNGĠ, YAXUD –
BĠR «ƏLƏKBƏR» HEYKƏLĠ
Salam,
Everest zirvəsi,
qarın, buzun, ucalığın?..
Bizə görə bir
qulluğun?!.
Everest Himalay dağlarının ən uca nöqtəsidir. Dünyada
ən uca zirvə olub, hündürlüyü 8848 metrdir. Odur ki, «Dünya-
nın damı» adlandırırlar onu.
Bu şeir parçası isə Ələkbər Salahzadənin 1970-ci ildə
nəşr olunan «Od heykəli» kitabındandır. Onda Ələkbərin 29
yaşı vardı. Müşfiq yaşında, dünyanın ən uca zirvəsinə müra-
ciət etməkdə şairin poetik məramı nə idi görəsən?!
Yüksəklik – ucalıq rəmzidir, ucalıq – əzəmət, qürur, hör-
mət və ehtiram əlaməti. Binayi-qədimdən insanların
dağ əzə-
mətinə, dağ vüqarına heyrəti, hörməti və pərəstişi olmuşdur.
Dağlıq yerlərdə yaşayanların yerişində, duruşunda,
boy-buxu-
nunda bir dağ vüqarı, xasiyyətində dağ sərtliyi və dağ əyilməz-
liyi olur. «Dünyanın damı» gənc və istedadlı bir şairin yara-
dıcılığında iz buraxmaya bilməzdi. Bir halda ki,
istedad və
gənclik bu şairdən, onun gələcəyindən zirvə ucalığı, zirvə əzə-
məti umurdu.
Lakin Ələkbərin bu şeirində Everest təkcə zirvə əzəməti
ilə boy vermir. «Everest» zirvə olmaqla, metaforik planda po-
eziyanın korifeylərinə işarədir. O korifeylərə ki, şair onların ya-
radıcılığında Everest ucalığı, Everest əzəməti, Everest heyrəta-
mizliyi görür.