Formation of legal awareness and legal culture in the training system of public education employees Raximakhon boymirzayeva
Yüklə 159,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
NATIJALAR VA ULARNING MUHOKAMASI
Malaka oshirish tizimida tinglovchilar kontingentini xa lq ta’limi xodimlarini va rahbar kadrlari hamda maktabgacha ta’lim tizimi xodimlari tashkil etadi. Xalq ta’limi tizimida xodimlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini shakllantirishda muammolarni o‘rganish maqsadida 2020 -yil may oyidan 2022-yil sentabr oyiga qadar Namangan, Farg‘ona va Andijon viloyatlari hududiy malaka oshirish markazlarining kurs tinglovchilari o‘rtasida “Malaka oshirish jarayonida huquqiy bilim olish darajasi”, “Huquqiy ong va huquqiy madaniyatni qanday tushunasiz?”, “Xalq ta’limida pedagoglarni huquqiy madaniyatini shakllantirish omillarini nimada ko‘rasiz?”, “Siz huquqiy bilimni qayerda olasiz?”, “Malaka oshirish kurslarida “Huquq masalalari” o‘quv modulini o‘qitish kerakmi?” kabi mavzular doirasida tayyorlangan so‘rovnomalar o‘tkaz ildi. 2020-yil may oyidan 2022- yil sentabr oyiga tinglovchilar fikrini o‘rganish Namangan, Farg‘ona va Andijon viloyatlari hududiy malaka oshirish markazlarining barcha toifa kurs tinglovchilari o‘rtasida jami 756 nafar respondent qamrovida o‘tkazildi. Жамият ва инновациялар – Общество и инновации – Society and innovations Special Issue – 01 (2023) / ISSN 2181-1415 151 Anketalashning har bir kurs doirasida 25-27 nafar tinglovchi qatnashdi. Tinglovchilarning aksariyati umumiy o‘rta ta’lim maktabi fan yo‘nalishi o‘qituvchilari tarkibida amalga oshirildi. Barcha fiklar o‘rganildi. Respondentlar oliy ma’lumotli, o‘quv ishlari b o‘yicha direktor o‘rinbosarlari, ma’naviy va tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosarlari, umumta’lim maktabi fan o‘qituvchilarining mutaxassis, 1 -toifali, oliy toifali, yoshi va jinsi jihatdan turli nisbatda tanlandi. Jumladan, respondentlarning jin siga ko‘ra, 30,% erkaklar, 70% esa – ayollar; yashash joyiga ko‘ra, 54,4% shaharda, 45,6% qishloqda istiqomat qiluvchilarni tashkil qildi. Xuddi shuningdek, yoshiga ko‘ra 28% 22 dan 30 yoshgacha, 32,3% 31 dan 40 yoshgacha, 22,5% 41 dan 50 yoshgacha, 18,8% 51 dan 65 yoshgacha, ma’lumotiga ko‘ra, 4,7% o‘rta - maxsus, 95,3% oliy ma’lumotlilarga ega bo‘lgan respondentlar ishtirok etishdi. 2020- yilda o‘tkazilgan so‘rovnomalarda “Siz huquqiy bilimni qayerda olasiz?” degan mazmundagi savolga ushbu so‘rovnoma bo‘yicha ishtirok etgan respondentlarning 56,6% televideniyedan, 23,1% Internetdan, 7,5% ijtimoiy tarmoqlardan, 7,3% “Huquqiy axborot” telegram kanalidan, 2,8% bosma OAVdan, 2,2% radiodan, 0,6% esa boshqa manbaalardan xabardor bo‘lishi haqida ma’lumot bergan. Ko‘rinib turibdiki, televediye orqali huquqiy axborotdan xabardorlik aholi orasida qolgan ko‘rsatkichlarga nisbatan yuqorili.O‘z o‘rnida aytish mumkinki, hozirda aksariyat xalq ta’limi xodimlarini huquqiy bilimlari huquqiy axborotni olish ma nbalariga bevosita bog‘liq bo‘lmoqda. 2021- yilda o‘tkazilgan so‘rovlarda ham “Huquqiy ong va huquqiy madaniyatni qanday tushunasiz?” degan savol qo‘yilgan bo‘lib, respondentlarning 60 % qonunlarda ko‘rishlarini, 30% huquqiy adabiyotlarda aks etganligini, 1 0% ishtirokchi esa savolga mantiqan va mazmunan to‘g‘ri yondashgan holda ma’lumot bergan.Yuqoridagi ma’lumotlardan xulosa qilish mumkinki, jamiyatdagi ilg‘or fikrli hisoblangan pedagoglar toifasi huquqiy ong va huquqiy madaniyatni shakllantirishda qonun hujjatlarini o‘rganishga bog‘lanmoqda . So‘rovnomalarning uchinchi bosqichida 2022 - yilda xalq ta’limi pedagog kadrlarining malaka oshirish tizimidagi muhim jarayonlar hisobga olingan holda tuzilgan “Siz huquqiy bilimni qayerda olasiz?”, “Malaka oshirish kurslarida “Huquq masalalari” o‘quv modulini o‘qitish kerakmi?” mavzusi bilan bog‘liq savollarga javob berishda, respondentlarning 90 % huquqiy bilimlarning aksariyatini malaka oshirish tizimidagi ijtimoiy- huquqiy modullar orqali egallashlarini ta’kidlasalar, 10% ishtirokchi esa, malaka oshirishda n tashqari qo‘shimcha mustaqil o‘zlari izlashlari va ommaviy axborot vositalaridan olishlari haqida ma’lumot bergan. So‘rovlarning “Malaka oshirish kurslarida “Huquq masalalari” o‘quv modulini o‘qitish kerakmi?” mavzu bo‘yicha respondentlar 97,6 % malaka oshirish kurslarida “Huquq masalalari” o‘quv modulini o‘qitish kerak ekanligini keltirib o‘tishgan va 2.3% tinglovchilar bu masalada javob berishga qiynalgan. Mazkur ko‘rsatkichlar xalq ta’limi xodimlarining huquqiy bilim va ko‘nikmalar muhimligi, shuningdek, qonunga rioya etishning ustuvorligi qadriyatlariga sodiq qolayotganligini ko‘rsatmoqda. Huquqiy ong va huquqiy madaniyat darajasi dinamik xarakterga ega bo‘lib, har 3 - 4 yilda ma’lum darajada yangilanish xususiyatiga ega. Shu o‘rinda, bugungi kunda mazkur sohada mavjud ayrim kamchiliklarni o‘z vaqtida aniqlab, bartaraf etib borilsa, nisbatan qisqa muddatlarda mamlakatimizda qonun ustuvorligining yanada mustahkamlanishiga erishish mumkin. Yüklə 159,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|