Geologiya-qidiruv va kon-metallurgiya

HISOB QISM

3.1. Ishlab chiqarish korxonasi dvigateli shovqinini hisoblash

Shovqinning oqibatlari ma’lum. U birinchi navbatda ishlab chiqarishda mehnat qilayotgan kishilarni ma’naviy toliqtiradi, shovqin chiqaruvchi mashinalarni ishlatayotgan ishchilar va ishlab chiqarish jarayonini boshqarayotgan operatorlar ishiga halal berib, ularni har xil xatoliklarga yo’l qo’yishlariga olib keladi. Bu esa o’z navbatida ishlab chiqarish jarohatlanishlari kelib chiqishining asosiy manbayi hisoblanadi.
Ko’rib chiqadigan korxonamizda ikkita bir xil shovqin manbayi ishlamoqda. Agar ularni ikkalasi yoqilsa, unda shovqin darajasi ma’lum nuqtada ga erishadi .Ikkala manba shovqin darajasi . Xonadagi shovqin darajasini hisoblab chiqishimiz kerak bo’ladi.
Aniqlik kiritamiz:
- Shovqin manbai yoqilganda xona shovqin darajasi;
- Bitta manbaa shovqin darajasi;
- Ikkala manbaa yoqilganda shovqin darajasi;
- Xonadagi shovqin darajasi agar bitta manba yoqilganda.
Quydagi formuladan hisoblanadi:
.
Bundan chiqadi
Hisoblanadi
Bitta manbani shovqin darajasi hisoblanadi:

3.2. Korxonadagi lokal titrash parametrlarini hisoblash

Korxonadagi elektrodvigatel oktava chizig‘ida titrash tezligi chastotalari aniq va u dvigatel passportida ko’rsatib o’tilgan. Har biri va umumiy oktava chizig‘i uchun titrash chastotasi detsiballarda hisoblab chiqishimiz zarur bo’ladi. Undan tashqari titrash qoplamasini afzalligini hisoblash lozim.
1. Oktavn chizig‘ida titrash tezligini bilgan holda, titrash tezligini ni quydagi formuldan aniqlash lozim: (dB)

Bu еrda – titrash tezligi darajasi, ; – titrash tezligi, m/s^-1; - nolinchi qadam,
2. Umumiy titrashni hisoblashda, har bir darajada titrashni detsiballarda hisoblash:

Bu еrda: – umumiy hisobiy qiymat, dB;
—qo‘shimcha qiymat
1-jadval – Tovushlarni yig‘indisi

Tovushlar farqi, dB	1	2	3	4	5	6	7	8
Qo‘shimcha qiymat kattaroq darajaga, , dB	3	2,5	1,8	1,5	1,2	1,0	0,7	0,6

Normativ qiymatlardan titrashni oshib ketish darajasi 2-jadvaldan aniqlanadi. Elektrodvigatel rezonansi chastotasi qaysi oktava chizig‘ida joylashganligi aniqlash lozim. (bu еrda titrash tezligi katta).
2-jadval – Titrash tezligi qabul qilingan qiymati.

Oktavn chizig‘idagi o‘rtageometrik qiymati, Gs	16	32	63	125	250	500	1000	2000
Titrash tezligining darajasi

Hisoblash kerak qancha darajaga titrash chastotasi kamayishini hisoblash lozim, elektrodvigatel ushlagichini titrash chastotasi materiali bilan quyidagi formula orqali aniqlanadi:

Bu еrda – titrashni aniqlik darajasi, dB;
- titrashni tarqalish chastotasi koeffitsienti (variant bo‘yicha =0,01);
– titrash yutumlilik darajasi.

3. Titrashni rezonans chastotasini hisoblash , formula bo‘yicha:

Bu еrda, — rezonans chastotali darajani ustki qatlamda titrashni aniqlash, dB;
- Aniqlilik darajasi , dB.