yoki ikki bosqichli apparatlarda amalga oshiriladi. Birinchi holda jarayon
atmosfera bosimida olib boriladi. Bunda turli motor yoqilg'ilari va mazut (qaysiki,
ular kimyoviy qayta ishlanadi) hosil bo'ladi. Ikki bosqichli qurilmalarda neft avval
atmosfera bosimida haydalib motor yoqilg'isi va mazut olinadi. So'ngra mazutdan
past bosimda haydab turli surkov moylari va gudron olinadi. Gudron
keyin qayta
ishlanib pyok, asfalt va neft koksi olinadi. Ikkala bosqichni birlashtirish katta
iqtisodiy samara beradi va bunday qo'shma apparat atmosfera - vakuumli
quvursimon qurilma (AVQ) deyiladi. AVQning muhim sxemasi 95- rasmda
berilgan. Unda neft nasos bilan quvursimon issiq almashtirgichlarga
navbat bilan
ko'tarib beriladi, u yerda 170—180°C gacha qizdiriladi, so'ngra quvursimon
pechga o'tib 320°C *gacha qizib suyuq va bug' holatda rektifikatsiya kilonnasining
ostki qismiga boradi. U yerda bug'lanadi va bug'
mazutning suyuq qismidan
ajraladi.
Bug' yuqoriga ko'tarilib, fraksiyalarga: solyar moylari (300-350°C, 5 %),
kerosin (200-300°C, 19 %), ligroin (160-200°C, 8 %)ga ajraladi. Bu fraksiyalar
sovitilgach, yig'gichlarga borib to'planadi. Benzin (170°C gacha 15 %)
kolonnaning yuqori qismidan bug' holatda chiqarib olinadi va awal issiq
almashtirgichdan (toza neft bilan) so'ngra kondesatorda kondensatlangan suyuq
holda suvda ajratish uchun tindirgichga oqib o'tadi. Olingan benzinning bir qismi
yuqori haroratda qaynovchi fraksiya bug'larini kondensatlash
uchun kolonnani
sug'orishga qaytariladi. Bu benzin sifatini yaxshilaydi. Kolonnaning ostgi qismidan
neftning asosiy tarkibiy qismlarini qaynash haroratini pasaytirish uchun o'tkir bug'
kiritiladi.
Birinchi kolonnaning ostidan oqib chiqqan issiq mazut (55%) 270—280°C
haroratda quvursimon pechga olib boriladi. U yerda 400—420°C gacha qiziydi va
8-11 KPa bosimda vakuum ostida ishlovchi 4- kolonnaga yo'llanadi. Kolonnaning
Dostları ilə paylaş: