Geologiyasi

8.2.1. Neft koni strukturasida qatlam bosimining taqsimlanishi 

Qatlam bosimi qiymatlarining o’zgaruvchanligi asosan p’ezometrik yuzaning

sathi, qatlamning yotish chuqurligi va quduq og’zining dengiz sathidan yuqorida
joylashganligi orasidagi o’zaro nisbatga bog’liq. Quyidagi asosiy sxemalarni ko’rib
chiqamiz.

---

---

199
1. Pezometrik yuza quduq og’zidan

pastda joylashgan (8.2-rasm, a). Bu holda
100
h)
(Н
100
ρ
Н
'
ρ



р
,
bunda


suyuqlik zichligi, uning
qiymati bir deb qabul qilinadi.
Bundan
100
Н
р

.
2. Pezometrik yuza sathi quduq og’zi
sathiga mos kelgan (8.2-rasm, b). Bu
holda
100
Нρ
100
ρ
Н
р
'


, bundan
100
Н
р

.
3. Pezometrik yuza sathi quduq
og’zi sathidan yuqorida joylashgan (8.2-
rasm, v). Bunday holda
,
100
ρ
h)
(Н
100
ρ
Н
р
'



bundan
100
P
Н

.
Strukturada qazilgan quduqlardagi bosimlarning taqsimlanishi 8.3-rasmda
ko’rsatilgan sxema bilan izohlanishi mumkin. Bu sxemada antiklinal tuzilishli kon
strukurasidagi neft qatlami yer yuzasiga
chiqqanligi
tasvirlangan.
Beshta
quduqdagi qatlam bosimi va statik
sathlarni aniqlash talab qilinadi.
1-quduq
chekka suvlarni ochgan.
Quduq tubi 950 m chuqurlikda, statik
sath esa quduq og’zidan 50 m
chuqurlikda joylashgan. Suv zichligi 1
ga teng bo’lganda quduq tubidagi (V-
nuqta) qatlam bosimi:
9
100
50
950
p



В
MPa
Quduqdagi statik ustun 900 m ga teng.
2-quduq
antiklinal qanotida burg’ilangan va qatlamning neftli qismini dengiz
sathidan 450 m chuqurlikda ochgan; quduq chuqurligi 750 m. S nuqtadagi qatlam
bosimini aniqlash uchun V nuqtadagi qatlam bosimidan to suv-neft tutash
yuzasigacha bo’lgan 100 m balandlikdagi suv ustunining qarshi bosimini hamda suv-