«gidravlika va gidravlik mashinalar» fanidan

4-rasm. Uch g’ildirakli transformator. 
a-ish g’ildiraklarining joylashish sxemasi; b-lapatkalardagi tezliklar parallelogrammi; 1-
yetaklovchi val; 2-nasos g’ildiragi; 3-reaktor; 4-turbina g’ildiragi; 5-yetaklanuvchi val.

Gidratransformatorning keltirilgan xarakteristikasi (5-rasm, b) uning turbina va nasos 

g’ildiraklari aylanishlari sonini nisbatining qiymatini o’zgarishiga asosan momentlar
koeffisiyentini, transformasiya koeffisiyentini va f.i.k ni o’zgarishini ifodalaydi. Grafikdan 
ko’rinib turibdiki uzatishlar soni oshgan sari transformasiya koeffisiyenti kamayadi, moment
koeffisiyenti ham kamayadi, f.i.k. esa dastlab oshib boradi va ma’lum qiymatga yetgandan 
so’ng yana kamaya boshlaydi.
5-rasm. Gidrotransformator xarakteristikasi. 

a-tashqi, b-keltirilgan

Transformasiya koeffisiyenti, K 


Н

Т

М

М

К
=
; (7-22) 

Gidrotransformatorning f.i.k. 

i

К

n

M

n

M

N

N

H

H

T

T

H

T
=
⋅

⋅
=

=


η
; (7-23) 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

30

MUNDARIJA Bet
1. Suyuqliklarning gidrostatik bosimini o’rganish va gidrostatik paradoksni 

tajribada kuzatish

._______________________________________ 5
2. Gidrostatik mashinalarni o’rganish.________________________________ 10 
3. Suyuqliklarning oqim harakatini o’rganish. pito naychasi va boshqa
asboblar yordamida oqim tezligini o’lchash._________________________ 11 
4.
Suyuqlikning

harakat rejimlarini o’rganish. _________________________ 13 

5.
Markazdan qochma nasoslarni o’rganish. ___________________________ 16
6.

Hajmiy nasoslarni o’rganish. _____________________________________ 18

7.

Gidrouzatmalar. ________________________________________ 23

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

31

PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com

---

32

.

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

http://fayllar.org