Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini

Daryo havzasi uchun yog‘inlarning o'rtacha miqdorini hisob­
lash. 
Meteorologik stansiyalarning joylanish zichligi va yog'in 
qatlamining talab etilgan o ‘lchash aniqligiga qarab, o ‘rnatilayotgan 
havzaning yog'in miqdori izogiet, kvadratlar, m aydon bo'yicha 
o'rtacha yoki o'rtacha arifmetik usullar bilan aniqlanadi.
I z o g i e t (teng yog‘inlar chizig'i) u s u 1 i d a havza xaritasiga 
barcha meteorologik stansiyalar va ulardagi yog'in miqdori tushiriladi. 
Bu m a ’lum otlar asosida izogietlar o'tkaziladi. Planim etr bilan 
havzadagi izogiet o rasidagi m a y d o n c h a
со.
a n i q l a n a d i va 
interpolyatsiya usuli yordam ida ikki q o'shni izogiet orasidagi 
maydonchasining og'irlik markazi uchun miqdori 
X
belgilanadi.

---

Izo g ietla r b ab-baravar ta q sim la n g a n ikki iz o g ie t orasid agi y o g 'in
m iq d o rin i yarim y ig 'in d i sifatid a qabul q ilish m u m k in .
Butun havza uchun o'rtacha yog'in miqdori o'rtacha o'lchangan 
miqdor sifatida topiladi:
/I
Ё 
х <ш/
V
_ ^iM| + ^ 2 m2
+... + Хпшп
_ J ______
(0|+ш2+ -+ ш я 
£
' 
(2.14)
I
Izogiet usuli yog'in miqdorini batafsil hisoblaganda stansiya 
tarmoqlari yetarli bo'lgan taqdirda qo'llaniladi.
K v a d r a t l a r u s u l i d a havza maydoni katta-kichikligi bir 
xil maydonga bo'linadi. Har bir kvadrat uch un o 'rta c h a arifme- 
tik yog'in miqdori shu maydondagi stansiya m a ’lum oti asosida 
hisoblanadi. Agarda biror kvadratda stansiya bo'lm asa, yog'in 
q o'shni kvadratlardagi m a ’lum otlarni interpolyatsiya usulini 
qo'llab topiladi. Topilgan yog'in miqdorlari kvadrat markaziga 
ko'chiriladi va yoziladi. H am m a kvadratlarning yog'in miqdorini 
jamlab, hosil bo'lgan sonni kvadratlar soniga bo'lsak, butun 
havza uchun o'rtacha yog'in qatlami kelib chiqadi.
O ' r t a c h a a r i f m e t i k u s u 1 eng oddiy bo'lib, relefbir 
xil tipdagi tekis va meteostansiyalartarmog'i zich bo'lganda dastlabki 
hisoblarda ishlatiladi. Bu usulda yog'in havza ichida joylashgan 
stansiyalar ko'rsatmasi jamlanib, hosil bo'lgan yig'indi stansiyalar 
soniga bo'linadi.