Guliston davlat universiteti pedagogika va psixologiya kafedrasi oila pedagogikasi

BOLA TARBIYaSIDA OILA, MAHALLA
VA MAKTAB HAMKORLIGI


Reja:
1. Oila, mahalla va maktab hamkorligi kontseptsiyasi va uning mohiyati.
2. Yoshlarni tarbiyalashda oila, mahalla va maktab hamkorligini amalga oshirish mexanizmi.
3. Oila, mahalla va maktab hamkorligida tashkil etiladigan pedagogik faoliyat mazmuni.
4. Oilalarga ko’rsatiladigan ijtimoiy-pedagogik yordam.


Tayanch tushunchalar: oila, mahalla, ta’lim muassasasi, ta’lim muassasasining oila bilan olib boradigan faoliyati, oila, mahalla va ta’lim muassasasi hamkorligi.


Oila, mahalla va maktab hamkorligi kontseptsiyasi. Huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati qurish yo’lini tanlagan mamlakatimizda oila, mahalla va ta’lim muassasasi hamkorligi va unda shaxs tarbiyasiga katta ta’sir ko’rsatuvchi milliy qadriyatlar yil sayin qadr topib, nufuzi oshib bormoqda. Buning asosiy sababi davlatimiz tomonidan ijtimoiy institutlarga har tomonlama e’tibor qaratilayotgan bo’lsa, ikkinchi tomondan mustaqillik bergan imkoniyat tufayli qo’lga kiritilgan milliy qadriyatlarning qayta tiklanayotganligidir. Shu ma’noda olib qaralganda, ijtimoiy inostitutlar va uning muammolari bo’yicha ilmiy asoslangan tadqiqotlarning yuzaga kelishi dolzarb ahamiyatga molik bo’lib qolaveradi.
Tarbiya jarayoni ishtirokchilari sa’yi harakatlarini birlashtirish maqsadida 1993 yilda ishlab chiqilgan “Oila, mahalla va ta’lim muassasasi hamkorligi” Kontseptsiyasi yoshlarni istiqlol g’oyalariga sadoqatli, ma’naviy barkamol, vatanparvar qilib tarbiyalashda keng jamoatchilik faoliyatini muvofiqlashtirish borasida dasturulamal bo’ldi.
“Oila, mahalla, maktab hamkorligi” Kontseptsiyasining asosiy maqsadi yosh avlodni ma’naviy-axloqiy tarbiyalashda o’zbek xalqining boy milliy, madaniy, tarixiy an’analari, urf-odatlari va umumbashariy qadriyatlarga asoslangan samarali, zamonaviy pedagogik texnologiyaning ishlab chiqilib, amaliyotga joriy etish, shaxsni tarbiyalash va uni har tomonlama kamol toptirishning ustuvorligini ta’minlash, ota-onalar, pedagoglar va mahalla faollarining umumiy hamda milliy pedagogik madaniyatni oshirish, respublika fuqarolari orasida milliy mafkuraviy tarbiya ishlarini takomillashtirishdan iboratdir.
Kontseptsiyada jamiyat taraqqiyotining ma’naviy-axloqiy negizi bo’lgan milliy va umuman insoniy qadriyatlar, milliy va umuminsoniy tarbiyaning o’zaro aloqasi hamda muhim yo’nalishlari belgilab olingan. Chunonchi, mahalla, oila va ta’lim muassasasi hamkorligida milliy tarbiya yo’nalishda yoshlarning o’zlikni anglash, vatanparvarlik, milliy g’urur, millatlararo muloqot madaniyati, milliy mafkuraviy onglilik, milliy odob, fidoyilik kabi fazilatlarni o’zlashtira olishlari zarurligi ko’rsatilgan bo’lsa, umuminsoniy yo’nalishda hamkorlikdagi pedagogik faoliyatning huquq, iqtisodiy, jismoniy, aqliy, estetik, ekologik, gigienik va boshqa tarbiya sohalarini qamrab olishi muhim ekanligiga e’tibor qaratilgan.
Oila, mahalla va maktab hamkorligida quyidagi tamoyillar asosida yo’lga qo’yiladi:
1. Ta’lim va tarbiya sohasida hamkorlik jarayoni
ishtirokchilari harakatlarining ish birligi.
2. Tarbiyalanuvchiga hurmat va talabning uyg’unligi.
3. Hamkorlik jarayoni sub’ektlarining teng
huquqliligi va yuksak mas’uliyati.
4. Faoliyat jarayonida millat va davlat manfaatlari ustuvorligi.
5. Hamkorlikning ilmiy asoslanganligi.
Kontseptsiyada yoshlarni tarbiyalashda oila, mahalla va maktab hamkorligiga erishish muayyan bosqichlarda amalga oshirilishi ko’rsatilgan. Ular quyidagilardir: