Oilada aqliy tarbiyani tashkil etish. Oilaning tarbiyaviy vazifalari sirasida
ota-onalarning farzandlar o’rtasida aqliy tarbiyani tashkil etishi ham muhim
ahamiyatga ega. Ota-onalar oila muhitida aqliy tarbiyani samarali tashkil etishga
e’tibor qaratar ekan, asosiy maqsad bolalarni “ilm-fan, texnika va texnologiya
sohasida erishilayotgan yutuqlar, yangilik va kashfiyotlardan xabardor qilish,
ijtimoiy va tabiiy fanlar bo’yicha bilimlarni berish orqali ularda tafakkur,
dunyoqarashni rivojlantirish”
76
dan iborat ekanligini nazarda tutishlari lozim.
Shuningdek, oila muhitida tashkil etiladigan aqliy tarbiya jarayonida ota-onalar
quyidagi vazifalarni samarali hal etishga erisha olishlari muhimdir:
1. Turli ilmiy, ilmiy-ommabop adabiyotlar hamda jurnallar yordamida,
shuningdek, Internet axborot tarmog’i vositasida bolalarni ilmiy ma’lumotlar bilan
tanishtirib borish.
2. Bolalarni ilm-fan, texnika va texnologiya sohalariga oid qiziqarli
ma’lumotlar bilan tanishtirish orqali ularda ilmiy bilimlarni o’zlashtirishga
nisbatan ongli munosabatni qaror toptirish.
3. Oila sharoitida uy-ro’zg’or ishlarini bajarish, ayniqsa, elektr asboblari bilan
ishlash, turli jihozlarni tayyorlash, texnika (Masalan: mashina, mototsikl,
veloseped, moped, telefon, mobil telefon va b.q.) hamda mashiy texnika buyumlari
(muzlatkich, mikro to’lqinli pech, gaz, televizor, radio, magnitafon, sovutkich va
h.k.), uy-ro’zg’or jihozlari (shkaf, shifoner, javon, stol, stul, krovat, divan, kreslo
va b.q.)ni ta’mirlashda bolalar tomonidan o’zlashtirilgan nazariy ilmiy bilimlarni
amalda qo’llay olish ko’nikmalarini shakllantirish.
4. Ilm-fan va texnika sohalarida yuksak natijalarga erishgan yoki texnika,
maishiy texnika hamda uy-ro’zg’or jihozlarini yasash, ta’mirlash bo’yicha alohida
mahoratga ega shaxslar faoliyati namunasida bolalarda o’zlarining ilmiy
bilimlarini doimiy ravishda boyitib borish istagini yuzaga keltirish.
5. Oila muhitida bolalarda ilmiy bilimlarni samarali, puxta o’zlashtirishga
yordam beradigan “psixologik qobiliyatlar (nutq, diqqat, xotira, tafakkur, ijodiy
xayol) va xususiyatlar (aniq maqsadga intilish, qiziquvchanlik, kuzatuvchanlik,
mustaqil fikrlash, ijodiy tafakkur yuritish, o’z fikrini asoslash, mavjud
ma’lumotlarni umumlashtirish, guruhlashtirish, mantiqiy xulosalar chiqarish va
h.k.)ni rivojlantirish”
77
ga erishish.
74