|
GEOTERMİK ÜSULLAR
Geotermik tədqiqatlar müxtəlif məsələləri həll etmək məqsədilə aparılır. Həmin məsələlərə yer qabığının termik rejimi, karbohidrogenlərin miqrasiya şəraiti, yeraltı suların formalaşmasının öyrənilməsi və s. daxildir. Bu tədqiqatlar geoloji axtarış işlərinin həm regional, həm də mükəmməl mərhələlərində aparılır. Geotermik göstəricilərin neft və qaz yataqlarının saxlanılmasına təsiri məsələsi hələ dəqiq öyrənilməmişdir. Geotermik şərait qaz yataqlarının saxlanılmasına böyük təsir edir. Müşahidələr göstərir ki, 100-1200- dən yüksək temperaturda metanın
suda həllolma qabiliyyəti yüksəkdir. Bu da qaz yatağının dağılması ilə nəticələnir. Geotermiyadan struktur xəritəalmada istifadə edərkən su laylarının yer səthinə çıxan və qırılma zonalarında əmələ gətirdikləri anomaliyalara əsaslanır. Bu cür anomaliyalar qırışıqəmələgəlmə və palçıq vulkanizmi nəticəsində də yaranır. Termometriya müşahidələri quyularda elektrokarotaj işləri görülən zaman aparılır. Alınan məlumatlar əsasında elektrotermik xəritə və profillər qurulur. Xəritə, profillər əsasında tədqiq olunan rayonun temperatur rejimi öyrənilir. Mükəmməl geotermik xəritələrə görə strukturlar konturlaşdırılır. Strukturların konturlarını bu üsulla müəyyən edərkən qırışıqların tağ hissəsində temperaturun sıxlığı (miqdarı) və geotermik qradiyentin qiymətinin böyük olması əsas götürülür. Bu qırışıqların tağ hissələrində qırılmaların çoxluğu, qırışıqəmələgəlmənin intensivliyi, diapirizm və palçıq vulkanlarının intişarı ilə əlaqələndirilir. Geotermik tədqiqatlar digər üsullarla kompleks tədqiq olunduqda daha effektli olur.
Dostları ilə paylaş: |
