Oksidləşmə-reduksiya potensialı (ORP) üsulu.
ORP göstəricisi neft və qaz yataqlarından miqrasiya edən karbohidrogenlərin təsiri nəticəsində geokimyəvi mühitin dəyişməsini xarakterizə edir. Həmin dəyişmənin xarakterini öyrənməyə əsaslanan bu üsulu ilk dəfə V.E.Levenson işləyib hazırlanmışdır. Bu üsulun mahiyyəti təbii mühitdə (torpaq, süxur, su) hidrogen elektronları arasındakı potensialın ölçülməsindən ibarətdir. Potensial isə oksidləşmə-reduksiya mühitini xarakterizə edir. Onun qiyməti oksidləşmə mühitində böyük, reduksiyaedici mühitdə isə kiçik olur.
Geokimyəvi fasiyalar rh və Eh ilə xarakterizə olunur. Məlumdur ki, oksidləşən maddələr reduksiya olunan maddələrə nisbətən mənfi elektronlarla səciyyələnir. Ona görə də Eh potensialı çöküntütoplanma vaxtı oksidləşmə və reduksiyaedici proseslərin intensivliyini xarakterizə edir. Yəni mühit çox oksidləşəndə Eh potensialının qiyməti böyük, əksinə olduqda isə kiçik olur. Deməli, karbohidrogenlərin əmələ gəldiyi mühit reduksiyaedici mühit olduğundan Eh- ın qiyməti çox kiçik olacaqdır. Eh potensialı xüsusi cihazların köməyilə təyin olunur, və milli voltla ölçülür.
Dostları ilə paylaş: |