Xonadagi shovqin miqdorini shovqin yutuvchi materiallar yordamida kamaytirishni quyidagi formula yordamida topiladi:
AL = lOlgVj/V, ,
bunda, Vj va V2 — binoning shovqin yutkich bilan jihozlamasdan oldin va jihozlangandan keyingi o'zgarmas qiymatlari.
100
Vj miqdorini SN i P 11-12-77 dan binolarning turlariga qarab qabul qilinadi yoki Vi = A i(l-a i) formula yordamida hisoblab topiladi. Bu yerda A] — akustik ishlov bergunga qadar binoning shovqin yutuvchi ekvivalent maydoni; щ — shu binoning shovqin yutish o'rtacha koeffitsiyenti. Uni a= A i/S n bilan topiladi. Sn — binoning ichki yuzalari maydoni.
V2 miqdor V2=A2(l- a 2) usulida topiladi. Bunda A2 — binoning akustik ishlov berilgandan keyingi ekvivalent yuzasi, bu miqdor ДА+А ga teng bo'ladi.
Bu yerda ДА — akustik ishlov berish yo‘li bilan qo'shilgan qo'shimcha yutilgan tovush; a 2 — akustik ishlov berilgandan keyin 20-rasm. Tovushning tebranish sifatida pol orqali o‘tishi.
xonaning o'rtacha shovqin yutish koeffitsiyenti," u a 2= A2/S„ ga teng bo'ladi. Agar shovqin tovush yutuvchi plafonlar hisobiga kamaytirilgan bo'lsa,
bunda, As), — har bitta shovqin yutishning ekvivalent yuzasi; nsh — shovqin yutkichlar soni. Shovqinni tarqalish yo‘lida kamaytirish. Bu usuldan yuqoridagi usullar yetarli natija bermagan holda foydalaniladi.
Shovqin chiqaruvchi mashina o'rnatilgan xonadan sokin xonaga shovqin asosan, o'rtasiga qo'yilgan to'siq orqali yoki to'siqlarda bo'lgan tirqishlar orqali va tebranish sifatida pol orqali o'tishi mumkin (20-rasm).
Shovqinni kamaytirishning asosiy vositasi, tovush yo'lida to'siqlar barpo qilishdir. Bu to'siqlar devor, to'siq, qopqoq, kabina va boshqalar bo'lishi mumkin. Bunda asosan shovqin tarqalish yo'lida to'siqqa urilib qaytish xususiyatidan foydalaniladi. To'siq
101
orqali o‘tib ketayotgan shovqin, qaytayotgan shovqinga nisbatan 'kam miqdorni tashkil etadi.
