FASSİOLYOZUN DİAQNOSTİKASI VƏ MÜBARİZƏ TƏDBİRLƏRİ
Coxhüceyrəlilər yarımaləmi:Metazoa
Tip:Plathelminthes
Sinıf:Trematod-(Trematoda) və ya digenetik sorucu (Digenia)
Ailə:Fassiolidae
Cins:Fasciola
Növ:hepatika
Növ:qigiantika
Aralıq sahib:Lymnaea truncatula-F.hepatica kiçik su ilbizi
Aralıq sahib:Lymnaea auricularia-F.qiqanticanın qulaqvari su ilbizi.
Törədiciləri:Fassiolyozu qaraciyərdə parazitlik edən-Fasciola hepatica və Fasciola gigantica törədir.Birinci növ adi, ikinci növ isə nəhəng fassiola adlanır.
Fassiolyoza qaramal, camış, qoyun, keçilər tutulur.Donuz, at və digər heyvanlar, həmçinin insanlar da fassiolyoza yoluxurlar.
Biologiyası. Fassiolanın yumurtaları fekalla xaric olunur, otlağa düşür.Bataqlıq, sulu sahələrdə münasib hərarət olduqda yumurtalar 12-16 gün, bəzən də 20-40 gün müddətində inkişaf edir, onlardan mirasidi adlanan sürfələr əmələ gəlir.Yumurtanı tərk etmiş sürfələr ilbizlərin bədəninə daxil olur, arada 1,5-2 ay müddətində inkişaf edib, serkarilərə çevrilər.Sonra serkarilər ilbizi tərk edilib, suya düşür və üzərə su mənbəyinin qırağındakı otlara, daşlara yapışır, orada quyruğunu itirir və bədənindən buraxdığı şirədən əmələ gəlmiş bərk qışa ilə üzərini örtür, adi gözlə çətin görünən nöqtə formasını alır.Fassiola sürfələrinin bu forması adoleskari adlanır və heyvanları yoluxdurmaq qabiliyyətinə malik olur.Heyvanlar ot, bəzən də su ilə adoleskariləri udur bağırsaqla onlar qişadan azad olur, ondan çıxmış sürfə bağırsaq divarından qarın boşluğuna keçir, oradan da qara ciyərin səthinə daraşır və onun parenximasında 2-4 ay müddətində inkişaf edərək, yetkin fassiolara çevrilər. Fassiolalar qaraciyərdə 4-5 ilə qədər yaşayırlar.
Dostları ilə paylaş: |
