«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

7-mavzu bo’yicha
tarqatma material
 
Farmoyishli ta’sir o‘tkazish shakillarini
amalga oshirish yo‘llari 
 
Direktiva 
* bu usul xar bir raxbarning, ijrochining va boshqaruvchi organning burchlari, 
xuquqlari va ma’suliyatini aniq belgilashga asoslanadi. Bular mansabga oid 
qo‘llanmalar, turli boshqarish bo‘g‘inlrining funktsiyalari va vazifalari 
to‘g‘risidagi nizomlar bilan qonunlashtiriladi. 
Direktivlar ishlab chiqarish jarayonida qatnashuvchilarning yuqori boshqaruv 
organlarining qarorlari, buyruqlari, farmoyishlarini bajarish uchun shaxssan 
javoblar bo‘lishini ta’minlaydi. 
Buyruq 
*bu korxona raxbari, u bo‘lmaganda uning uo‘rinbosari chiqaradigan davlat 
boshqaruvi aktidir. Buyruq mazkur organ(tashkilot) kompetentsiya(vakolat) 
doirasida, amaldagi qonunlar, yuqori organlar qaror va farmoyishlariasosida va 
shu qaror va farmoyishlarni ijro etish uchun chiqariladi. 
Buyruq yuridik akt bo‘lib, uni ijro etish uchun majburiydir. Buyruqlar 
umumiy qoidalarni belgilasa, normativ xarakterda bo‘lsa, lavozimga tayinlasa, 
tashkkkur e’lon qilsa, u xolda u individual xarkterda bo‘ladi. 
Ko‘rsatma 
*bu aniq ijrochilarga yoki aniq ish yuzasidan beriladigan boshqarish 
qarorlarining tashkiliy xuquqiy shaklidir. 
Ko‘rsatkichlarda odamga buyruqni amalga oshirish uchun qanday ish olib 
borish, qanday natijalarga erishish zarurligi tushuntiriladi va maslaxat beriladi. 
Ko‘rsatma buyruqning o‘zida, xujjatlardagi rezolyutsiyada, xolatda yoki 
og‘zaki tarzda berilishi mumkin. 
Farmoyish 
*bu barcha boshqaruv organlari ma’muriyati tomonidan tezkor joriy masalalar 
bo‘yicha beriladigan boshqaruv aktidir. 
Farmoyishning buyruqdan farqi shundaki, u xususiy masalalarni xal etishga 
qaratiladi va direktor, uning o‘rinbosarlari, bo‘lim boshlig‘i, master, 
funktsional xizmatlar boshliqlari tomonidan o‘z kompaniyasi (vakolati) 
doirasida chiqariladi. 
Rezolyutsiya 
*bu yig‘ilish, majlis, konferentsiya va xokazolarda muxokama qilingan 
masalalar yuzasidan qabul qilingan qarordir. 
Xujjatga mansabdor shaxs tomonidan yozilgan yozuv xam rezalyutsiya 
xisoblanadi va boshqaruvning quyi bo‘g‘inlari tomonidan bajarilishi 
majburiydir.
Yo‘l-yo‘riq 
*bu normativ xuquqiy akt bo‘lib, u tashkilot va fuqarolarga ularning 
funktsional vazifalaridan kelib chiqadigan xati xarakatlarini tayinlab beradi. 

---

392