Ijtimoiy menejment madaniyatining shakallanishi

Ijtimoiy menejment madaniyatining shakallanishi
Reja:
5.1. Tashkil etish madaniyati kontseptsiyasi.
5.2. Korporativ madaniyat.

Tayanch iboralar: boshqaruv kontseptsiyalari, tashkil etish madatiyati kontseptsiyasi, boshqaruv masl ahatlari, korporativ madaniyat, sub’yektiv jihat, ob’yektiv jihat, marosiml ar, al oqalar etikasi.

5.1. Tashkil etish madani yati kontseptsiyasi.


Tashkil etish madaniyati kontseptsi yasi 1980 - yillarni ng boshi da AQSHda ucht a il mi y oqi m t a`sirida ishlab chi qilgan: strategi k boshqaruv sohasi dagi tadqi qotlar, tashkil etish, tashkil ot hul q-at vori ni ng i ndi vi dual tadqi qotlari. 70- yillar oxiri da bu nazari yalar boshi berk ko`chaga kiri b qolgan edi, leki n o`z maz muni da tashkil etish madani yati asoslarini to`pladi. Bugungi kunda ijtimoi y t ashkil otlardagi i nnovatsi yalar, ularni ng o`zgarish mexani z ml ari ga qizi qish ort moqda. Inqiroz t ashkil ot foydasi ga ishlashi mu mki n, agarda boshqaruv tizi mi ni qayt a qurish bo` yicha chora-tadbirlarni a mal ga oshirish vaqti keli b, ular ma`l um sababl ar bilan orqaga surilib kelayot gan bo`lsa. Tez-tez paydo bo`ladi gan i nqiroz hol atlariga o`z vaqti da t o`g’ri ta`sir etish uchun ularni bilish muhi m. Ul ar quyi dagilar bo`lishi mu mki n: - bozor talablari ga javob ber maydi gan texnologi yani ng qo`llanishi; - ishlab chi qarish va inson resurslari ni ng yetarli bo`l magan kontsentratsi yasi; - ishlab chi qarish sur`atini ng tez o`sishi va boshqaruv tizi mi ni ng ort da qolishi; - strategi k; - kadrlar bilan bog’liq; - o`z vakol atlarini a malga oshirish ta moyili bilan bog’li q; 24 - ma` muri y. Umu man j ahon t ajribasi shundan dal olat beradi ki, federal va regi onal rivojlanish dast urlarini muka mmallashtirish - bu i nqirozni engi b, «o` quvchi »dan «o`qit uvchi »ga ayl anishga i mkon beradi gan ust uvor yo`nalishlar e mas. YAponi ya tajribasi buni ng yaqqol isboti. AQShda korxonalarni soti b oli b, yaponl ar odat da moddi y-texni k ji hozlarni, texnol ogi ya, personal ni o`zgartir may- dilar, leki n personal ni o`qitish va mehnat ga rag’batlantirish, ishni tashkil etish yo`li bilan boshqaruv tizi mi ni yangi dan t ashkil etadilar. Boshqaruv va t ashkil otchili k madani yati ni ng yangi t a moyillaridan foydalani b, aqli y faoli yat sal ohi yati ni oshiri b, ul ar qisqa vaqt da mahsul ot sifati va mehnat unu mdorligi ni ng yuqori natijalari ga erishadilar. Boshqaruvda aql deganda maqsad sari boshl ovchi «hul qni t o`g’irlash yo`li bilan t urli, ayni qsa yangi hol atlarga muvoffa-qi yatli ta`sir ko`rsatishga qobiliyatlilik»1 t ushuniladi. Bunday qobiliyat i nson t omoni dan o` qish va o`z-o`zi ni tarbi yalash j arayoni da egallanadi va ri vojlanadi. U aqli y qobili yatlarni doi mo muka mmallashtirishga chorl ovchi har kunlik a mali yot natijasi da ri vojlanishi ha m mu mki n. Aqli y qobiliyat va mut axassislik madani y qi mmatlikka ega bo`li b, xi z matlar bozori da yuqori bahol anadi. Bunday mul k egal ari - menej erlar nafaqat katta xaq ol adilar, bal ki yirik kapital, qi mmatli qog’ozlar, j a mi yat da yuqori mart abaga ega bo`ladilar. Boshqaruv il mi j a mi yat ni ng muhi m resursi bo`li b, ha m jami yat, ha m al ohi da shaxsni ng umu mi y madani yati ni ng bir qismi hisoblanadi. Boshqaruvni ng aqli y tizi ml ari da aql ni tashuvchi shaxslar t ashkil etiladi va o`zaro faoli yat yuritadi. Undan t ashqari, ul ar o`z aqli y i mkoni yatlari ni doi mo muka mmallashtirib boradilar. Shuni esda t utish kerakki, nafaqat mabl ag’lar, qobiliyat, tajriba, tashkil otchilik t uzil malari, bal ki shaxslar tashkil otchili gi ha m a mal ga oshiriladi. Boshqaruv mut axassisi ni ng aqli y madani yati degan t ushunchaga ha m e`ti bor berish l ozi m. U boshqaruv faoli yatida muvaffaqi yatlarga eltuvchi qat or kasbi y bili ml ar, usl ubi y fi krlashga ega bo`lishi kerak. Mut axassisni ng aqli y madani yati masal alari il mi y adabi yotlari endi gi na muhoka ma qilinmokda, bu munosabat da biri nchi qada m t ashlanmoqda. Leki n hayot hozirdan uni ng shakllanishi ni ng ani q mexani zi mi ni talab qil moqda. Hozirgi vaqt da aqli y mul k ri vojlanishi ni hi moyal ashda boshqaruvni ng il mi y sal ohi yati dan foydalanish va shakllantirish muhi m aha mi yat kasb et mokda. Texni k va axborot bilan bir qat orda, ul ar ja mi yat aqli y sal ohi yati ning muhi mt arki bi ni tashkil etadi. Boshqaruv masl ahati sohasi da xi z matlar haj mi j uda t ez o`s moqda. Masal an, AQShda hozirgi payt da 3, 5 mlrd. dollarni tashkil eti b, har yili 15 %ga orti b bor moqda. Bu sohada AQShda 50 mi ngga yaqi n yuqori mal akali maslahatchilar ishla moqda. Ul ar 3ta yiri k va 4 mayda assotsiatsi yalarga birlashgan. Boshqaruv masl ahatlari berish - ri vojlanish strategi yasi ni o`zgartirishga, qo`shi mcha o`sish manbalari ni t opishda mur akkab mua mmol arni echish uchun rahbarlarga mut axassis yorda mi dir. Bu bilan u o`z-o`zi ni t ashkil etish va rivojlantirish mexaniz mi ni yuritadi. Maslahat chi - ijti moi y menejer, umu mijti moi y 25 va u mu mi nsoni y ne`matlar tashuvchisi, u jami yat hayoti ni t urli j abhalari ga yaxshi mosl ashadi. Tashkil ot dagi hol at ni maj muavi y bahol ashdagi masl ahatlarda u but un hayoti davo mi da t o`plagan bili ml ari ni ishga sol adi. Juda ha m murakkab masalalarni echish uchun u eng yuqori toifali ekspert va mut axassislarni jal b qiladi.