INNOVATIVE DEVELOPMENTS AND RESEARCH IN EDUCATION International scientific-online conference 118 PAGE
Iqtisodiy nazariya fanida
―
Tadbirkorlik tushunchasi XVIII asrda paydo bo‘ldi va
ko‘pincha
―
Mulkdor iborasi bilan bir xil tushunscha sifatida qaralgan. Shu jumladan
Adam Smit tadbirkorlikni foyda olish uchun qandaydir tijorat g‘oyasini amalga oshirish
maqsadini ko‘zlab tavakkalchilik bilan ish ko‘ruvchi mulkdor deb xarakterlaydi.
Tadbirkorlik nazariyasiga muhim xissa qo‘shgan Avstriya iqtisodchisi
I.Shumpeterdir. U o‘zining 1912 yilda yozgan «Iqtisodiy taraqqiyot nazariyasi»
kitobida tadbirkorni ishlab chiqarish omillaridan foydalanishning yangicha
kombinatsiyalarini amalga oshiradigan va shu bilan iqtisodiy taraqqiyotni
ta‗minlaydigan kishi deb ataydi
20
.
Iqtisodchi olim L.Gurovning fikricha, kichik biznes quyidagi afzalliklarga ega:
]
Mamlakatimiz iqtisodchilaridan akademik S.G‘ulomovning ta‗kidlashicha, kichik
biznes va tadbirkorlik har qanday sharoitda: iqtisodiy tushkunlikda ham, inflyatsiya
davrida ham, kreditlar foizi o‘ta yuqori bo‘lganda ham, zarur infratuzilmasiz kelajagi
noma‗lum hollarda ham, xavf – xatar qanchalik yuqori bo‘lishiga qaramay
yashayveradi. Shuningdek, professor A.O‘lmasov tomonidan «Kichik biznes – kishilar
(mulkchilik) sub‗ektlarining moddiy va pul mablag‘larini (kapitalini) amalda xo‘jalik
oborotiga, daromad topishga mo‘ljallangandir», deya ta‗kidlagan bo‘lsa, Yo.Abdullaev
Tadbirkorlikka – qonun hujjatlariga muvofiq, daromad (foyda) olishga qaratilgan,
yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan mahsulot ishlab chiqarish yo‘li bilan tavakkal
20
Shumpeter I. Teoriya ekonomicheskogo razvitiya. - M: Progress. 1985, 159 s.