Innovatsiya – bu bozor talabidan kelib chiqqan holda jarayonlar va mahsulotlarning sifatli o‘sish samaradorligini ta’minlash uchun joriy etilgan yangilikdir

81. Innovatsion iqtisodiyotni o‘rganish bo‘yicha usul va yondashuvlar.
Innovatsion iqtisodiyot fanini o’rganishda quyidagi usul va yondashuvlardan foydalaniladi:
1.Maqsadli tahlil. Innovatsion rivojlanish nazariyasi va kontsseptsiyasi o’rganiladi.
2.Tipologik yondashuv. Bunda innovatsion rivojlanishning turli jixatlarini o’rganishga har xil metadologik yondashuvga asoslanadi. Jumladan:
- innovatsiyani umumiy tavsifini umumiy metodologik yondashuv asosida;
- innovatsion faoliyatni funktsional yondashuv asosida;
- innovatsion rivojlanish strategik yondashuv asosida o’rganadi.
3.Evolyutsion yondashuv usulida innovatsiya nazariyasi shakllanish bosqichlarini o’rganishga ustuvorlik beriladi:
4.Tahlil va sintez usuli. Tahlil — bu o’rganilayotgan bir butunni alohida qismlarga ajratib ularning xususiyatini ochib berishdir. U ikki darajada amalga oshiriladi. Mikroiqtisodiy tahlilda innovatsion iqtisodiyotning boshlang’ich bo’g’ini bo’lmish korxona va boshqa iqtisodiy subektlarning yuqori pirovard natijaga erishishga qaratilgan xatti-harakati, tadqiq qilinadi. Makroiqtisodiy tahlilda innovatsion iqtisodiyotni rivojlantirganda milliy iqtisodiyotning holati, faoliyat qilishi va natijalari o’rganiladi.Sintez - bu hodisa va jarayonlarning umumiy o’zaro ta’siri asosida xulosalar chiqarishdir.
5.Induktsiya va deduktsiya usuli. Induksiya nazariyadan amaliyot tomon borishni, yaratilgan innovatsion nazariyalarni kishilarning amaliy hayotida sinab ko’rishni anglatsa, deduksiya amaliyotdan nazariya tomon borishni, real hayotdagi ro’y beradigan hodisa va jarayonlardan nazariyalar yaratishni bildiradi.


82. O‘zbekistonda iqtisodiyotni innovatsion rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar.
O’zbekistonda innovatsion iqtisodiyot, innovatsion rivojlanish bo’yicha olib borilgan chora-tadbirlar:
1. Mamlakatning intellektual va texnologik salohiyatini oshirishning uzoq muddatli ssenariylari asosida ustuvor soha va tarmoqlarni innovatsion rivojlantirishning kelajakdagi modellarini shakllantirish imkonini beradigan strategik rejalashtirish tizimini yaratish bo’yicha:
-O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019 yil 18 yanvardagi 48-son qarori bilan O’zbekiston Respublikasida 2019 - 2021 yillarda “Aqlli shahar” texnologiyalarini joriy etish kontseptsiyasi tasdiqlandi. Hozirda ushbu kontseptsiya Navoiy, Nurafshon va Mo’ynoq shaharlariga joriy qilinmoqda;
-2019-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasida startap-ekotizimni rivojlantirish bo’yicha ilk bor kontseptsiya ishlab chiqildi.
2. Hududlar ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatining barqaror o’sishi, shuningdek, aholining hayot darajasi va farovonligi yuksalishi uchun zarur sharoitlarni ta’minlashga qodir bo’lgan fan va innovatsiya faoliyatini rivojlantirishning zamonaviy infratuzilmasini shakllantirish bo’yicha:
-Surxondaryo viloyatida 10 ta aqlli bekat qurildi (1,264 mlrd so’m). Hozirgi kunda Qoraqalpog’iston Respublikasining Mo’ynoq shahrida 5 ta “Aqlli bekat” lar qurilishi tashkil etilmoqda;
-Ishsiz yurgan yoshlarni ish bilan ta’minlash maqsadida Hindiston va Xitoy kompaniyalari bilan hamkorlikda Sirdaryo viloyatida “Biznes-akselerator” o’quv-amaliy markazi faoliyati tashkil etilmoqda;
-Maktablarda dars vaqtlarini elektron qo’ng’iroq orqali boshqarish maqsadida Elektron qo’ng’iroq qurilmasi ishlab chiqildi. Jizzax viloyatidagi maktablarga sinov tariqasida o’rnatildi.
3. Innovatsion g’oyalar va texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etish sohasiga investitsiyalarni keng jalb etish, ularning yanada rivojlanishini ta’minlovchi normativ-huquqiy bazani takomillashtirish bo’yicha:
-Umumiy va noorganik kimyo instituti ishtirokida “ponton” ishlab chiqaruvchi “Kimyoviy texnologiya” MChJ tashkil etildi. Hozirda, Muborak gazni qayta ishlash zavodiga umumiy miqdori 182,5 mln so’mlik ponton etkazib berildi.
5. Iqtisodiyotning real sektori tarmoqlarini har tomonlama rivojlantirishni ta’minlovchi zamonaviy axborot-kommunikatsiya, sanoat va boshqa innovatsion texnologiyalarni jadal joriy etish.
-Birlashgan Millatlar tashkilotining Sanoatni rivojlantirish tashkiloti (UNIDO) bilan hamkorlikda “O’zbekistonda Sanoatni innovatsion rivojlantirish islohoti” loyihasi ishlab chiqildi.
-Toshkent temir yo’l muhandislari instituti bazasida “Yangi innovatsiyalar asosida dronlarni loyihalash va ekspluatatsiya qilish” yangi ta’lim yo’nalishi bo’yicha 2018-2019 o’quv yilidan boshlab talabalar qabul qilindi hamda tegishli fakultet tashkil etildi.