Iqtisodiyot asoslari


Bozor xo‘jaligini subyekti



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə27/128
tarix07.01.2024
ölçüsü2,8 Kb.
#209444
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   128
iqtisodiyot asoslari

Bozor xo‘jaligini subyekti. 
Uy-xo‘jaligi
– bu bir yoki bir necha kishilik tarkibidagi iqtisodiy 
birlikdir. U: 
- inson kapitalining ishlab chiqarilishi va qayta ishlab chiqarilishini 
ta’minlaydi; 
-
o‘zi mustaqil qaror qabul qiladi; 
-
ishlab chiqarish omillaridan qaysi biriga egalik qiladi; 
-
o‘z talab va ehtiyojlarini maksimal darajada qondirishga intiladi. 
Korxona
– shunday iqtisodiy birlikki, u:


33 

 
ishlab chiqarish omillarini sotish maqsadida mahsulot ishlab chiqarish 
uchun ishlatadi; 

 
maksimal foyda olishga intiladi; 

 
o‘zi mustaqil ravishda qaror qabul qiladi. 
Bank
– bozorning normal faoliyat yuritishi uchun zarur bo‘lgan pul 
massasining harakatini tartibga soluvchi moliya-kredit muassasasidir. 
Davlat
– huquqiy, siyosiy hokimiyatni zarur hollarda ijtimoiy 
aloqalarga erishish uchun bozor subyektlari ustidan nazoratni ta’minlovchi 
hukumat muassasalari timsolida taqdim etiladi. 
Bozor munosabatlari tizimida «ishlab chiqaruvchi –iste’molchi» aloqasi 
asosiylaridan biri hisoblanadi. 
Bozor xo‘jaligi subyektlarining o‘zaro harakatining umumiy 
modeli: 
Bozor xo‘jalik obyektlari:
tovarlar va xizmatlar, ishlab chiqarish omil-
lari (mehnat, yer, ishlab chiqarish vositalari), pul, kapital, qimmatbaho 
qog‘ozlar, davlat tomonidan beriladigan imtiyozlar va subsidiyalar, ijtimoiy 
to‘lovlar va preferentsiyalardir. 
Bozor tuzilmasining tasnifi: 
Bank
Uy xo‘jalikgi
Davlat 
Korxona
Bozor obyektlarining iqtisodiy 
naziyalari 
Tovarlar va xizmatlar bozori; ishlab 
chiqarish vositalari bozori; mehnat bozori; 
investitsiyalar bozori; moliya bozori; 
qimmatbaho qog‘ozlar bozori 
Mahalliy bozor: mintaqaviy bozor; jahon 
bozori 
Jog‘rofiy holati bo‘yicha 
Monopolistik bozor; oligapolik bozor; er-
kin bozor 
Raqobatning 
cheklanganligi 
darajasi bo‘yicha 
Avtomobil bozori, kompyuter bozori 
Tarmoqlar bo‘yicha 
Ulgurji bozor, chakana bozor 
Sotishning holati bo‘yicha 


34 

Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   128




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin