33
ishlab chiqarish omillarini sotish maqsadida mahsulot ishlab chiqarish
uchun ishlatadi;
maksimal foyda olishga intiladi;
o‘zi mustaqil ravishda qaror qabul qiladi.
Bank
– bozorning normal faoliyat yuritishi uchun zarur bo‘lgan pul
massasining harakatini tartibga soluvchi moliya-kredit muassasasidir.
Davlat
– huquqiy, siyosiy hokimiyatni
zarur hollarda ijtimoiy
aloqalarga erishish uchun bozor subyektlari ustidan nazoratni ta’minlovchi
hukumat muassasalari timsolida taqdim etiladi.
Bozor munosabatlari tizimida «ishlab chiqaruvchi –iste’molchi» aloqasi
asosiylaridan biri hisoblanadi.
Bozor xo‘jaligi subyektlarining o‘zaro harakatining umumiy
modeli:
Bozor xo‘jalik obyektlari:
tovarlar va xizmatlar, ishlab chiqarish omil-
lari (mehnat, yer, ishlab chiqarish vositalari), pul, kapital,
qimmatbaho
qog‘ozlar, davlat tomonidan beriladigan imtiyozlar va subsidiyalar, ijtimoiy
to‘lovlar va preferentsiyalardir.
Bozor tuzilmasining tasnifi:
Bank
Uy xo‘jalikgi
Davlat
Korxona
Bozor obyektlarining iqtisodiy
naziyalari
Tovarlar va xizmatlar bozori;
ishlab
chiqarish vositalari bozori; mehnat bozori;
investitsiyalar bozori; moliya bozori;
qimmatbaho qog‘ozlar bozori
Mahalliy bozor:
mintaqaviy bozor; jahon
bozori
Jog‘rofiy holati bo‘yicha
Monopolistik bozor;
oligapolik bozor; er-
kin bozor
Raqobatning
cheklanganligi
darajasi bo‘yicha
Avtomobil bozori, kompyuter bozori
Tarmoqlar bo‘yicha
Ulgurji bozor, chakana bozor
Sotishning holati bo‘yicha