YAShIRIN КELIShUV – xalqaro savdodagi g’irrom raqobat shakllaridan biri. Uning ikki turi bor: 1) yopiq savdo qatnashchilari o’rtasida; 2) bozorni taqsimlash va narxlar o’rnatish haqidagi norasmiy shartnomalar.
BOJ - bojxona nazorati ostida mamlakat chegarasidan olib o’tiladigan mol-mulk va qimmatbaho buyumlardan undiriladigan pul yig’imlari. U bilvosita soliq turidir.
BOJ TARIFI - tovarlar guruhlari bo’yicha sistemalashtirilgan boj poshlinalar ro’yxati.
VALYUTA-1. Muayyan mamlakatda qabul qilingan pul tizimi va shu mamlakatning pul birligi (dollar, so’m, rubl, manat, marka, iyen va boshqalar); 2. Chet el kredit biletlari, moneta va boshqalar; 3. Veksel muomalasida - vekselda ko’rsatilgan to’lov miqdori. Valyutaning ikki turi mavjud bo’lib, birinchisi har bir mamlakatning valyutasi bo’lmish milliy valyutadir; ikkinchisi, erkin almashtiriladigan valyutadir. Milliy valyuta qaysi mamlakatniki bo’lsa, o’sha mamlakatda tovar bilan qoplangandagina haqiqiy kuchga va qadrga ega bo’ladi. Milliy valyuta faqatgina oltin zahirasi bilangina emas, balki barqaror, erkin almashtiriladigan valyuta bilan ham yyetarlicha mustahkamlangan bo’lishi kerak. Buning uchun esa mamlakat o’z mahsulotini eksport qila olishi kerak.
Erkin almashtiriladigan valyuta Xalqaro valyuta fondi tomonidan belgilanadi. AQSh dollari, Germaniya markasi, Fransiya franki, Angliya funt sterlingi va Yaponiya iyeni shunday valyutalardan hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: |
