Iv bob. O‘yin texnikasiasoslari va uning tasnifi

21-rasm. Oshirish chog ‘ida volanning holati:
Noto‘g‘ri To‘g‘ri

• 
  volanga zarba berish paytida raketkaning sterjeni pastga egiimagan bo‘lsa (22-rasm);
  

22-rasm. Volanni oshirish chog‘ida raketka sterjenining holati:
a, b- noto ‘g ‘ri, d-to'g ‘ri.

• 
  » volan to‘rdan uchib o‘tsa ham, oshirish maydoni chega- rasiga tushmagan bo‘lsa;
  
• 
  volan to‘rdan uchib o‘tmagan yoki begona predmetlarga tekkan bo‘lsa (chiziqning ustiga tushgan volan maydonchaga tush- gan hisoblanadi);
  
• 
  oshiruvchi aldamchi harakat qilsa, bir soniyaga oshirishni to‘xtatib, qabul qiluvchini qimirlashga majbur etib, keiyn zarba bergan bo‘lsa;
  
• 
  oshiruvchi yoki qabul qiluvchi sportchi o‘z foydasini ko‘z- kib, oshirish (qabul qilish)ga tayyorgarlikni ataylab cho‘zib yuborsa.
  

Yakkalik bahslarida aksariyat zarbalar, hatto past va yassilari ham, raketkaning ochiq tomoni bilan beriladi. Oshirishni amalga oshirish joyi maydonchaning o‘rta chizig‘iga yaqinroqdan, oshi- rishning oldingi chizig‘idan 0,1-1,0 m masofada tanlanadi.





Juftlik bahslarida oshirishning eng samarali va qulay joyi oshirishning oldingi chizig‘iga imkon qadar yaqin joylashish hisoblanadi. Oshirishning o‘zi esa, asosan raketkaning yopiq tomoni bilan amalga oshiriladi.

Yakkalik bahslarida ham, juftlik bahslarida ham odatda vo- lan gavdani tik tutgan holatda amalga oshiriladi. Bundan tashqari, juftlik bahslarida volanni oshiruvchi sportchi ko‘pincha oyog‘ining uchiga ko‘tariladi. Bu volanning uchish vaqtini qisqartirish, o‘z navbatida, raqibning zarbani faol qaytarishga tayyorlanish vaqtini kamaytirish imkonini beradi.

Har qanday vaziyatda ham volanni zarbani qabul qilish may- donining raqib turgan joydan uzoqroqda boTgan nuqtasiga oshi- rishga harakat qilish kerak. Raqibning harakatlanish uchun ko‘ra- yotgan har qanday tayyorgarligini oldindan his qilgan holda kutilmaganda qarama-qarshi tomonga oshirish zarur. Ammo, bad- minton qoidalariga ko‘ra, volanni oshirishda raketka yordamida aldamchi harakatlar qilishga yo‘1 qo‘yilmasligini ham unutmaslik lozim.

Volanni oshirish paytida, agar raqib uni qabul qilishga hali tayyor boTmasa, u chap qoTini kafti raqibi tomonga ochiq holatda baland ko‘taradi. Bu holatda to volanni qabul qiluvchi tomon chap qoTini pastga tushirmaguncha volan oshirilmaydi. Ammo, shu bilan birga, ushbu o‘yinchi musobaqa reglamenti va qoidalariga qat’iy rioya etishi, tayyorgarlik ko'rish va volanni oshirish uchun ajratilgan vaqt chegarasidan chiqib ketmasligi zarur.

Hali volanni qabul qilishga tayyor boTmagan raqibga uni xato oshirish yoki oshirishni ataylab, o‘yinda ustunlikka ega boTish maqsadida cho‘zib yuborish badminton qoidalari hamda badmin- tonchi axloq kodeksiga zid hisoblanadi.

23-24-25-26-rasmlarda o‘yin maydonchasining volanni qabul qilish nisbatan mushkul boTgan hamda o‘yin paytida o‘ng maydondan (chap maydondan - mos tarzda) volanni yo‘naltirish tavsiya etiladigan nuqtalari ko‘rsatilgan.





23~rasm. O ‘yin maydonchasining volanni qabul qilish nisbatan
mushkul bo ‘Igan va yakkalik bahslarida volanni pastdan oshirish


24-rasm. O ‘yin maydonchasining volanni qabul qilish nisbatan
mushkul bo ‘Igan vayakkalik bahslarida volanni baland-olis
oshirish tavsiya etiladigan nuqtalari.


25-rasm. O ‘yin maydonchasining volanni qabul qilish nisbatan
mushkul bo ‘Igan va juftlik bahslarida volannipastdan oshirish
tavsiya etiladigan nuqtalari.





26-rasm. O ‘yin maydonchasining volanni qabul qilish nisbatan
mushkul bo ‘Igan va juftlik bahslarida volanni baland-olis oshirish
tavsiya etiladigan nuqtalari.


Raketkanmg ochiq tomoni bilan oshirish texnikasi

Volanni oshirish qoTni keng kerishdan boshlanadi, bunda ogTrlik markazi sportchining har ikkala oyogTga bir xilda tushadi. Chap oyoq oldinda, volanni ushlab turgan qo‘1 bel balandligida boTadi. Shundan so‘ng, yelkani o‘ngga burgan holda ogTrlik markazi o‘ng oyoqqa olinadi, raketka ushlagan qo‘1 orqaga qilinadi, panja shunday ochiladiki, bunda raketka dastagining yon tomoni to‘r tomonga qarab turishi kerak. Zarba berish chog‘ida o‘ng yelka va qoT pastga-yuqoriga-oldinga tezligida harakatlanadi, bunda raketka dastagini ushlab turgan panja zarbagacha uning kallagidan oldinda boTadi. Shu paytda volanni o‘zidan sal oldinda qo‘yib yuborish kerak. OgTrlik markazi chap oyoqqa olinadi, raketkani ushlab turgan panja tezda to‘g‘rilanadi hamda raketka volanga tegishi paytida deyarli to‘g‘ri chiziq hosil qiladi. Volanni kuzatish oshirish tipiga mos tarzda amalga oshiriladi (27-rasm).

Bunday oshirishlami bajarish dinamikasi soat mexanizmi prujinasini eslatadi. Bu yerda prujina vazifasini sportchining tanasi bajaradi. Dastlab soat mili yo‘nalishida chapdan o‘ngga qayrilishda kuch yig‘iladi. so‘ngra teskari tomonga qayta qayrilishda ana shu kuch zarbaga beriladi.





Raketkaning ochiq tomoni bilan oshirishlar yakkalik bahslari hamda mikst o‘yinlarida ayol raqibga yo‘naltirish uchun xosdir.