İxtisasın adı: Tərəvəz ustası (Tərəvəzçilik mütəxəssisi)
86
Toxumun kütləsinin ən çox azalması birinci saxlama ilində müşahidə olunur.
Həddindən artıq quruma ilkin nəmliyi yüksək olan toxumlarda daha çox olur;
İkinci il saxlama ərzində kütlənin dəyişməməsi və ya az dəyişməsi müşahidə edilir və
bu ancaq saxlama şəraitindən asılıdır;
Mikroiqlimi təbii dəyişən anbarlarda ikinci il saxlanan toxumların nəmliyi hər bir
bitki növünün toxumu üçün standart nəmlik kimi saxlama üçün qəbul edilməlidir.
Toxumlar su udmaq qabiliyyətinə malikdirlər. Toxumlarda olan yüksək nəmlik tənəffüs
intensivliyini yüksəldir ki, bu da toxumların saxlanması zamanı xarab olmasının əsas
səbəblərindən biridir. Nəmlik 6,2 % olanda toxumların tənəffüs intensivliyi nisbətən aşağı
olur. Təcrübələr zamanı müəyyən olunmuşdur ki, nəmliyin yüksəlməsi ilə tənəffüs
intensivliyi 10-15 dəfəyə qədər yüksəlir. Belə ki, toxumların 8,6 % nəmliyində tənəffüs
intensivliyi 6 % nəmliyə nisbətən 15 dəfə yüksək olur, 11,3 % nəmlikdə isə tənəffüs
intensivliyi 15 dəfə yüksəlir. Toxumları saxlamaya qoyarkən onların kondisiya nəmliyinə
riayət olunmalıdır: cəfəri, şüyüd, razyana, keşniş, tərxun. Toxumlar göstərilən və ya ondan
aşağı nəmlikdə saxlanmaya qoyulur.
Toxumun qablaşdırılması.
Təmizlənmiş və çeşidlərə ayrılmış toxumlar nömrələnir,
etiket yazıldıqdan sonra təmiz və təzə kisələr tökülür. Etiket həm kisənin daxilinə qoyulur,
həm də xaricinə yapışdırılır və toxumçu aqronom etiketlərə qol çəkir. Sonra kisələr
surquclanır. Hazırlanan toxumlar təhvil verildikdə sortun şəhadətnaməsi də verilir.
Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin toxumlarının saxlanmasının 2 üsulu
mövcuddur:
Açıq;
Bağlı.
Açıq üsulla saxlamada toxumlar hava və nəmliyi asan buraxan bir və ya ikiqat kətan
yaxud da kisələrdə qablaşdırılır.
Bağlı üsulda toxumlar nəmliyi buraxmayan
qablara yerləşdirilir (Şəkil 2.9). Bu məqsədlə içəri
qatı polietilen pərdə olan parça kisələr və ya
polietilen konteynerlərdən (qutulardan) istifadə
olunması məsləhət görülür. Polietilen pərdə
toxumlar üçün zərərli deyil, fizioloji və kimyəvi
davamlı olub, iysizdir və kif göbələklərinin təsirinə
məruz qalmırlar. Onlar praktik olaraq su və
buxarları keçirmir, oksigen və karbon qazını isə
buraxırlar.
Dostları ilə paylaş: 
