İxtisasın adı: Tərəvəz ustası Modulun nömrəsi

və
𝐕
𝐬
= 𝐡 ∗ 𝐝 ∗ 𝐖
𝐒
 
Düstur 4.1
 
Burada:
V
t 
- torpağın tarla rütubət tutumuna görə su ehtiyatı (m
3
/ha); 
V
s 
- torpağın suvarma qabağı su ehtiyatı (m
3
/ha); 
h - nəmləndiriləcək kök yayılan aktiv qatın hündürlüyü, (metr);
d - torpağın həcm kütləsi (qram/sm
3
);
W
t 
- torpağın tarla rütubət tutumu (%);
W
s 
- torpağın suvarma qabağı nəmliyi (%).
Fərz edək ki, nəmləndiriləcək kök yayılan aktiv qatın hündürlüyü 30 sm, həmin qatda 
torpağın həcm kütləsi orta hesabla 1,35 qram/sm
3 
təşkil edir. Qeyd olunan rəqəmləri nəzərə 
alaraq torpaqda olan su ehtiyatı verilmiş düstura əsasən aşağıdakı kimi hesablanır:
 
26 100 
15 X % 
X= 100 
x
15 / 26 = 57,7 

---

Modulun adı: Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri 
145 
𝐕
𝐭
= 𝟑𝟎 ∗ 𝟏. 𝟑𝟓 ∗ 𝟐𝟔 = 𝟏𝟎𝟓𝟑 𝒎
𝟑
/𝒉𝒂
və
𝐕
𝐬
= 𝟑𝟎 ∗ 𝟏. 𝟑𝟓 ∗ 𝟏𝟓 = 𝟔𝟎𝟕. 𝟓 𝒎
𝟑
/𝒉𝒂 
V
t
və V
s
göstəricilərinə əsasən çatışmayan su norması aşağıdakı kimi tapılır: 
𝐕
𝐧𝐨𝐫𝐦𝐚
= 𝑽
𝒕
− 𝑽
𝒔
= 𝟏𝟎𝟓𝟑 − 𝟔𝟎𝟕. 𝟓 = 𝟒𝟒𝟓. 𝟓 𝒎
𝟑
/𝒉𝒂
Düstur 4.2 
Suvarma kanalları ilə suyun gəlməsi zamanı 10 %-ə qədər su itkisini (suyun kanaldan 
kənarlara sızması, torpaq məcralı arxlarda yerə hopması, suyun magistral kanallarla gəldiyi 
zaman buxarlanması və sairə) nəzərə alınaraq yekun suvarma norması aşağıdakı kimi 
hesablanır: 
𝐕
𝐧𝐨𝐫𝐦𝐚
= 𝐕
𝐧𝐨𝐫𝐦𝐚
+ 𝟎. 𝟏 ∗ 𝑽
𝒏𝒐𝒓𝒎𝒂
= 𝟒𝟒𝟓. 𝟓 + 𝟒𝟒. 𝟓 = 𝟒𝟗𝟎 𝒎
𝟑
/𝒉𝒂
Düstur 4.3
Hesablama nəticəsində alınan rəqəm yekun suvarma normasıdır.