İxtisasın adı: Tərəvəz ustası (Tərəvəzçilik mütəxəssisi)
170
həllolunmasını artırır, acıpaxla isə kaliumun çətin mənimsənilən formalarını istifadə edə bilir.
Taxta kəpəyi və ağac qabığı.
Taxta kəpəyi
torpağın münbitliyini əhəmiyyətli dərəcədə artıra
bilən, onun hava keçirməsini və rütubət tutumunu
yaxşılaşdıran ucuz üzvi gübrədir (Şəkil 5.9). Lakin
onu torpağa tam çürümüş və ya digər üzvi
materiallarla qarışıqda vermək olar. Çürümə
prosesinin sürətlənməsi üçün topaya yığıb su və
təzə peyinlə isladırlar. Kəpəyi torpaqla birlikdə
lay-lay yığmaq faydalıdır. Yay ərzində yığılmış
bitki qalıqlarını da əlavə etməklə topanı iki dəfə
qarışdırırlar. Kəpək turş reaksiyalı olduğu üçün
ona əhəng və ya təbaşir (bir vedrəyə 120-150
qram) əlavə edirlər. Üzvi gübrə kimi istifadə üçün
ağac qabığı (meşə təsərrüfatı və ya ağac emalı sənayesinin tullantıları) kompostlaşdırılır.
Qabığı (75 % nəmlikdə) 10-40 sm uzunluqda xırdalayıb digər üzvi materiallarla qarışdıraraq
kompostlaşdırırlar.
Kompostları -
müxtəlif üzvi materiallardan hazırlayırlar. Zərərverici və xəstəliklərlə
zədələnməmiş bitki qalıqlarını, quş zılını, peyni və digər materialları düz səth üzərində
arasını çim torpaq və ya torfla laylaşdıraraq yumşaq topaya yığırlar (qalaq). Topanın
(qalağın) alt hissəsini 10-12 sm qalınlıqda yarpaqlardan, kəpəkdən və ya torfdan ibarət
döşəmə təşkil edir.
Maye yaşıl gübrələr - Maye yaşıl gübrə ekoloji kənd təsərrüfatında kifayət qədər geniş
tətbiq olunur. Belə gübrələr bitki tərəfindən asan mənimsənilir və onlar bitkilərin intensiv
boy atmasını təmin edir (gicitkən, xəndəkotu və sairə). Məsələn: gicitkən bitkisindən maye
gübrə hazırlayırlar. Onun tərkibində çoxlu miqdarda azot və kalium elementləri vardır. Bu
gübrələrdən bitkilərin suvarılmasında birbaşa kökdən, onun duruldulmuş cövhərini bitki
üzərinə çiləməklə yarpaqları vasitəsilə kökdən kənar yemləmə həyata keçirilir. Maye bitki
gübrəsi ilə çiləmə ekoloji təsərrüfatlarda səmərəli üsullardan biri sayılır. Yarpaqların
çilənməsi 2-3 həftədən bir aparılır.
Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri torpağın münbitliyinə, strukturuna çox
tələbkar olduğundan, peyinlə (və ya digər üzvi gübrə ilə) və ya üzvi çürüntülərlə zəngin
torpaqlarda bitir. Bu səbəbdən də peyin və üzvü çürüntülərlə zəngin torpaqlarda becərilən
ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin becərilməsində mineral gübrələrdən istifadəyə
ehtiyac yoxdur.
Tərxun bitkisi üçün düzəldilmiş bir hektar sahəyə 50-60 ton üzvi gübrə, nanə bitkisinə əsas
gübrə kimi hektara 20-60 ton peyin üzvi gübrəsi verilməlidir.
Dostları ilə paylaş: