Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

2. Amaliy dasturlar. Ularning ko‘rinishi

Amaliy dasturiy ta’minot foydalanuvchining aniq bir vazifalarini ishlab chiqish va bajarish uchun mo‘ljallangan.

Amaliy dasturiy ta’minot tizimli DT, xususan, operatsion tizimlar boshqariluvi ostida ishlaydi. Amaliy DT tarkibiga quyidagilar kiradi:
- Turli vazifalardagi amaliy dasturlar paketlari;
- foydalanuvchi va AT umumiy ish dasturlari.
Amaliy dasturlar paketlari (ADP) - foydalanuvchi hal etayotgan vazifalarni avtomatlashtirishning kuchli qurolidir, u axborotni ishlash bo‘yicha biror ishni qanday bajarayotganini bilish zaruriyatidan amalda to‘liq ozod etadi.
Hozirgi paytda o‘z funktsional imkoniyatlari va amalga oshirish usullariga ko‘ra farqlanuvchi ADPning keng spektri mavjud.
Amaliy dasturlar paketi (ADP) - bu muayyan sinf vazifalarini hal etish uchun mo‘ljallangan dasturlar majmuidir.
ADPning quyidagi turlari farqlanadi -
- umumiy vazifadagi (universal)
- uslubiy yo’naltirilgan;
- global tarmoq;
- hisoblash jarayoni tashkilotlari.
Umumiy vazifadagi amaliy dasturlar paketi (ADP) - foydalanuvchi va umuman axborot tizimi funktsional vazifalarni ishlab chiqarish va foydalanishni avtomatlashtirish uchun mo‘ljallangan.
Bu ADP sinfiga quyidagilar oiddir:
- matnli va grafik muharrirlar;
- elektron jadvallar;
- ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (MBBT)


Tayanch iboralar:
DT - dasturiy ta’minot.
OT - operatsion tizimlar.
Utilitalar - foydalanuvchi uchun qo‘shimcha xizmatlar bajaruvchi dastur
Translyator - dasturlarash tilidan mashina kodiga o‘giruvchi dastur.
ADP - Amaliy dasturlar paketi.

Nazorat savollari:

1. 
   Shaxsiy kompyuterning dastur vositalari necha turga bo‘linadi, ularning asosiy vazifalari nimalardan iborat?
   
2. 
   Tizimli dasturlar va ularning turlarini aytib bering.
   
3. 
   Amaliy dasturlar va ularning turlarini aytib bering.
   
4. 
   Instrumental vositalar va ularning turlarini aytib bering.
   
5. 
   Dasturlashtirish tizimi deganda nimani tushunasiz?
   

Adabiyotlar:

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi «Axborotlashtirish to‘g‘risida»gi Qonuni «Xalq so‘zi» 2004
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi «Elektron hujjatlar aylanishi to‘g‘risida»gi Qonuni «Xalq so‘zi» 2004
   
3. 
   O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’limning me’yoriy hujjatlari.T:2002 138b.
   
4. 
   C.Volkov i dr «Платежные механизми современного Interneta». Mir internet 2000, №5, str. 22-28.
   
5. 
   B.YU.Xodiyev i dr., «Электронная коммерция».- уч.пособие.- T.izd.TGEU, 2003.- s.78.
   
6. 
   D.A.Chernev. «Технология программирования».T., O‘qituvchi,2003.
   
7. 
   S.Rasulova i dr «Построение отказоустойчивых микропроцессорных систем», уч.пособие. T., 2004.
   
8. 
   A.G. Yurkin. Задачник по программированию. Учебное пособие. Piter.Minsk:2002.
   
9. 
   Richard, Xezfild, Lourens-Kirbi. Искусство программирования на С. DiaSoft Piter:2001.
   
10. 
    [e-mail]
    
11. 
    [e-mail]
    
12. 
    Мобильные компьютеры -внедрение информационных и коммуникационных технологий.. Amazon.com 2002