Izlanishlar, yechimlar
Yüklə 3,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
51
XALQ TA’LIMI: MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR Mamlakatlarning 7-8% da maktablarning yopilishi, ochilishi, o‘qituvchilarning mehnat sharoitlari va maktabni qayta ochish uchun gigiyena choralari to‘g‘risida maxsus qaror qabul qilish uchun markaziy boshqaruvga vakolat berilgan. Bu kabi qarorlar Bosniya Gersegovina, Germaniya, Kanada, Italiya, Vengriya, Ispaniya, Rossiya Federatsiyasi kabi davlatlarda qabul qilingan. Mamlakatlarning atigi 2 %da mahalliy darajada maxsus qaror qabul qilishga ruxsat berilgan. Masalan, Finlyandiyada mahalliy organlar faqat maktabni tugatish paytida o‘qitishni davom ettirish uchun resurslar, o‘qituvchilarning mehnat sharoitlari va maktabni qayta ochishda gigiyena talablari bo‘yicha qaror qabul qila olgan. Mamlakat bo‘ylab moliyalashtirish bo‘yicha qarorlar qabul qilish vakolati, odatda, mahalliy hokimiyatga berilgan. Hukumat maktablarni moliyalashtirish tartibini o‘zgartirish to‘g‘risida qaror qabul qilishni o‘z zimmasiga olgan. O‘quvchilar va o‘qituvchilarning mehnat sharoitlarini qo‘shimcha qo‘llab- quvvatlash to‘g‘risida qarorlar faqat maktab darajasida qabul qilingan. Bunga Kamerun, Chexiya, Angliya, Estoniya, Mozambik, Gollandiya, Tailand va Ukrainani misol qilish mumkin. Faqat OECD mamlakatlarida foizlar ancha yuqori bo‘lib, deyarli 50% mamlakatlarda o‘qituvchilarning mehnat sharoitlarini maktab darajasida hal qilishga imkon berilgan. Maktabni yopish uchun asos bo‘ladigan mezonlar faqatgina 63 ta rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqilgan va joriy etilgan. O‘zbekiston Mamlakatda pandemiya boshlanishi bilan hukumat markazlashgan holda nazoratni o‘z qo‘liga oldi va tegishli vazirlik va idoralar bilan birgalikda umumiy qarorlar qabul qildi. Bu qaror va hujjatlarning mazmun-mohiyati, asosan, pandemiya davrining asoratlarini yumshatishga qaratildi, ya’ni onlayn ta’limga o‘tish, o‘quv jarayonlari maxsus tartibini belgilash, o‘qituvchilarni moddiy qo‘llab- quvvatlash, axbrot texnologiyalari va telekommunikatsiya xizmatlarini yaxshilash, o‘qituvchi-pedagoglarning informatsion texnologiyalar bilan ishlash malakasini oshirish, kam ta’minlangan oilalarni qo‘llab-quvvatlash, xalq ta’limi sohasidagi maktablar infrastrukturasini yaxshilash, o‘quvchilar salomatligini muhofazalash kabi muhim masalalarni o‘z ichiga oldi. Pandemiya davrida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan bir nechta muhim qaror va normativ hujjatlar davlat rahbari yoki hukumat tomonidan qabul qilingan. |