Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi


davrida Xitoy absolyut tizimi gullab-yashnadi va bu davr XX asr rtalarigacha tliq



Yüklə 41,13 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə290/370
tarix19.12.2023
ölçüsü41,13 Kb.
#186785
1   ...   286   287   288   289   290   291   292   293   ...   370
Jahon ijtimoiy iqtisodiy geografiyasi B Bahritdinov va b 1

davrida Xitoy absolyut tizimi gullab-yashnadi va bu davr XX asr rtalarigacha tliq 
mustaqil rivojlanish davri bo’ldi. Bu davrda muhim islohotlar amalga oshirildi 
(zodagonlar tabaqalarining imtiyozlardan mahrum etilishi, dehqonlarga yer blib 
berilishi va h.k.), hunarmandchilik, savdo, fan, san’at va she’riyat taraqqiy etdi 
(Xitoyda qog’oz ishlab chiqarilishi, kitob chop etish ylga qo’yildi).
Xitoyda dinlar katolik va islom dini mamlakatlardan faqrli ravishda hal 
qiluvchi ahamiyatga ega emas edi, holbuki bu dinlar hukmronlik uchun musttasil 
kurash olib borgan. Eramizdan awalgi VI asrning rtalaridan Xitoyda ikki din 
tqnash kelgan: daosizm - kp xudolilik, diniy odatlar va tumorlarning kpligi 
va konfutsiylik - axloqiy-falsafiy qoidalar kulti, bunda patemalizm kulti asosiy 
o’rin tutadi. IV asrdan boshlab Xitoyga butparastlik kirib kelgan - bu din ham 
zini zi takomillashtirish qoidalari dini, aniqrog’i, maxayyana tarmog’i edi. VII 
asrga kelib u z ta’siri klamini kengaytirdi Dinlararo to’qnashuvlarning oldini 
olish maqsadida Tan imperiyasi Uch ta’limot podshohligi deb e’lon qilindi.
Bu jarayon butun makromintaqaning shakllananishiga katta hissa qshdi. 
Xitoy madaniyati -yozuvi, buddizm va saati Koreya, Yaponiyagatarqala boshladi.
Tan imperiyasi tanazzulidan keyingi Xitoyning ming yillik tarixi davomida 
700 yil mamlakatni bosqinchilar boshqargan: 300 yil - 0’ssuriya rmonlaridan 
kelgan chjurdjeney tunguz xalqi, yuz yil - kchmanchi mo’g’illar va uch asr 
davomida (1911 yilgacha) - Manjuriyaning Sin sulosasi boshqargan. Tabiiyki, 
xorijiy bosqinchilar Xitoyning rivojalanishiga tsqinlik qildi, uning feodalizmi XX 
asrgacha saqlanib qoldi. Shunisi hayratlanarliki, xitoy madaniyati bu sharoitda 
ham z yashovchanligini saqlab qoldi. Xitoyga o’z yozuvi, dini va madaniyati 

Yüklə 41,13 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   286   287   288   289   290   291   292   293   ...   370




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin