Jahon tarixi

Pyotr I islohotlari. 
Rossiya ma’muriy boshqarav jihatidan 
guberniyalarga boMindi. Ular imperator tayinlanadigan gu- 
b e rn a to rla r to m o n id an boshqariladigan b o ‘ldi. Podsho 
huzuridagi Boyarlar dumasi tugatildi. Uning o‘rniga Senat 
tuzildi. Senatga qonunlar loyihasini tayyorlash va davlat 
muassasalari faoliyatini nazorat qilish vakolatlari yuklatildi. 
Bundan tashqari, turli kollegiyalar (vazirliklar deyish mumkin) 
ham tuzildi va ular Senatga bo‘ysundirildi. Pyotr I zamonaviy 
q o ‘shin ham tuzdi. Q o ‘shinda harbiy xizm at um rbod 
muddatda o‘taladigan bo‘ldi. Qo‘shin 
rekrutWkka.
olish yo‘li 
bilan shakllantirildi va zam on ruhiga mos ravishda qu- 
rollantirildi.
Pyotr I islohotlari Rossiyaning taqdirida muhim rol o‘y- 
nadi. Pyotr I vafotidan so‘ng XVIII asr oxirigacha (1725— 
1800) yana 8 nafar Romanovlar sulolasi vakillari imperatorlik 
qilishdi. Bu o ‘tgan 75 yillik davr islohotlarning mustah- 
kamlanishi davri bo‘ldi. Ayniqsa, Yekaterina II hukmronligi 
davri (1762—1796) Rossiya tarixida alohida iz qoldirdi. Biroq, 
Rossiyada krepostnoy tuzum hukm ron b o ‘lib qolaverdi. 
Dehqonlar og‘ir hayot kechirdilar. Oxir-oqibatda ular bir
Poltava jangi.
0 ‘zingizni sinang:
70

---

necha marta qo‘zg‘olon ko‘tarishga majbur bo‘ldilar. Ular- 
ning ichida eng mashhuri — Y. Pugachov boshchiligidagi 
qo‘zg‘olon edi (1773—1775). Qo‘zg‘olon Yekaterina II tomo- 
nidan shafqatsizlik bilan bostirilib, Y. Pugachov esa qatl etildi.
Rossiyaning tashqi siyosati. 
Yekaterina 
II davrida Rossiya tashqi siyosatda qator 
yirik muvaffaqiyatlarga erishdi. Chu- 
nonchi, Turkiya bilan urushda qozongan 
g‘alabasi tufayli 1774-yilda uni Rossiyaga 
qulay K uchukqaynarji shartnom asini 
imzolashga majbur etdi. Unga ko‘ra,
Rossiya Qora dengiz bo‘yida harbiy Hot 
qurish huquqini q o ‘lga kiritdi. Shu- 
ningdek, uning savdo kemalari 0 ‘rta Yer 
dengiziga olib chiquvchi Qora dengiz 
bo‘g‘ozlaridan hech qanday to ‘siqsiz o ‘ta 
olish huquqiga ega b o ‘ldi. 1783-yilda 
Qrim xonligi qo‘shini tor-m or etildi va u Rossiya tarkibiga 
qo‘shib olindi.
1791—1795-yillari Rech Pospolita (Polsha qirolligi bilan 
Buyuk Litva knyazligining ittifoqi asosida tashkil topgan 
davlatjning bir qismi ham Rossiyaga o‘tib ketdi.