Жаxон географияси маърузалар


Mavzu: Jahon qora va rangdor metallurgiya sanoati



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/71
tarix25.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#195823
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   71
Jabborov A.M. Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi

 
Mavzu: Jahon qora va rangdor metallurgiya sanoati. 
 
Jahon qora metallurgiya sanoati 1,5 asr mobaynida (keyingi) toshko’mir 
havzalariga tayanib rivojlandi. AQSH, Horijiy Yevropa. 
Rossiya metallurgiya markazlari ana shunday vujudga keldi. O’ziga jalb qilish 
bo’yicha 2-o’rinda temir ruda havzalari turadi. Jahonda hozirda 50 mamlakatda temir 
qazib olinadi. Lekin asosan bir necha mamlakatlarda eritiladi xolos. 
Avvaliga metallurgiyaning kokslanadigan ko’mir va temir keltirishga tayanishi 
sababli qora metallurgiya korxonalari dengiz portlariga yaqinlashib borgan. Masalan: 
Yaponiya, Horijiy Yevropa qisman AQSHda. Keyingi vaqtlarda iste’molchilarga 
tayanish ayniqsa kuchaydi. Natijada yirik metallurgiya korxonalaridan kichik 
zavodlar qurishga o’tila boshlandi. Ularni erkin joylashtirish mumkin. 
Asrimizning 50-60 yillari butun qora metallurgiya sanoati iqtisodiy rivojlangan 
mamlakatlarda to’plangan edi. Lekin keyingi vaqtlarda Braziliya, Koreya, Hindiston 
kabi mamlakatlarda ham temir eritish rivojlangan davlatlar darajasiga etdi va ba’zan 
o’zib ketdi. 
Jahonda temir rudasi asosan yer po’stining seysmik mintaqalarida va platforma 
yoriqlarida uchraydi. Jahonda yiliga 1,1 mlrd t. temir rudasi qazib olinadi (2006 y). 
Temir rudasi zapasi bo’yicha yetakchi davlatlar: 
1.MDH-146 mlrd.t. 4.Kanada-25,3 mlrd.t.
2.Braziliya-49,3 mlrd.t. 5.AQSH-25 mlrd.t.
3.Avstraliya-45,4 mlrd.t. 6.Hindiston-19,3 mlrd.t.
Temir rudasi qazib olish bo’yicha yetakchi davlatlar (1994 yil mln.t.). 
1.Xitoy-229 6.Hindiston-57
2.Braziliya-166 7.Kanada-36 
3.Avstraliya-128,7 8.JAR-32 
4.Rossiya-68 9.Shvesiya-20 
5.AQSH-58 10.Venesuela-16 
Temir rudasining asosiy eksportchilar: Avstraliya, Braziliya, Kanada, Hindiston. 
Temir rudaning asosiy importchilari: Yaponiya, Germaniya, Xitoy, Koreya 
Respublikasi. 
Masalan: 
barcha 
ishlatiladigan 
temirni 
Yaponiyada 
100%, 
Germaniyada 90%, Buyuk Britaniyada 66% chetdan keltiriladi. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin