Remarketing — tovarning haddan tashqari ko‘payishi natijasida
unga bo‘lgan talab pasaygan vaqtlarda qo‘llaniladi.
Demarketing — talab juda yuqori bo‘lgan sharoitda qo‘lla-
niladigan m arketing turidir. Uning vazifasi talabni vaqtinchalik
cheklashga qaratiladi. D em arketingning asosiy instrum enti narxni
oshirish va reklam a tadbirlarini to ‘xtatib q o ‘yishdan iboratdir.
QoMlab-quwatlovchi marketing — talab va taklif bir-biriga
mos kelgan sharoitda, mavjud talabni uzoqroq m uddatga saqlab
qolishda foydalaniladigan m arketing turidir.
Aks ta ’sir etuvchi marketing — inson hayoti uchun zararli
b o ‘lgan m ahsulotlarni iste’mol qilmaslikka undash kerak bo‘lgan
paytlarda q o ‘llaniladigan marketing turidir. Masalan, insonlarni
narkotik m oddalarni va spirtli ichim liklarni iste’mol qilishdan
voz kechishga chaqirish maqsadida narxning keskin oshirilishi,
ularning zarari haqida doimiy axborotlar berib turishda m azkur
m arketing turidan foydalaniladi.
M arketingning m ohiyatini chuqurroq anglab yetish uchun
m arketing m unosabatlarining ishtirokchilari, obyektlari, sub
yektlari, m aqsadlari, konsepsiyalari, turlari va funksiyalari haqi-
dagi bilimlarga ega bo'lish kerak.
M arketingning obyektlari deganda, moddiy tovarlar, xizm at
lar, g 'o y ala r tu sh u n ilad i. K o‘p in c h a bu obyektlarni “T o v ar
lar” tushunchasiga birlashtiriladi.
M arketing subyektlari deganda esa, ishlab chiqaruvchilar,
iste’m olchilar, m arketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va
hokazolar tushuniladi.
M arketing sohasidagi adabiyotlarda, asosan, marketingning
to ‘rtta m aqsadi keltiriladi. Bular quyidagilar hisoblanadi:
1. M um kin b o ‘lgan maksimal yuqori iste’molga erishish.
2. Iste’m olchilar talabining m aksim al qondirilishiga erishish.
3. Iste’molchilarga keng assortim entdagi tovarlarni tanlashiga
im koniyat yaratish.
4. Aholi turm ush darajasi sifatini oshirish.