Jizzax politexnika instituti "tasdiqlayman"
Yüklə 2,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Quyoshdan kelayotgan energiyan miqdorini o‘lchash
|
2-amaliy mashg‘ulot. Quyosh energiyasini baxolash. Reja: 1. Quyoshdan kelayotgan energiyan miqdorini o‘lchash. 2. Quyosh energiyasi resursini baxolash. Quyoshdan kelayotgan energiyan miqdorini o‘lchash Baholash shuni ko‘rsatadiki, 2010 yilga kelib, 1000 MVt quvvatli elektr va 1200 MVt ga ega issiqlik quvvatlari yangi hosil bo‘luvchi energiya manbaalari asosida va davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashi natijasida ishga tushiriladi. YAngi hosil bo‘luvchi energiya turlari, xususan, quyosh energiyasidan foydalanish sezilarli ko‘lam kasb etdi va turg‘un o‘sish sur’atlari jadallashmoqda. Turli taxminlarga ko‘ra bu ulush 2010-2020 yillarga kelib ko‘pgina davlatlarda 10 % va undan ko‘p, Evroittiffoq mamlakatlari uchun bu ko‘rsatkich 20 % ga etishi mumkin. Albatta, hozirgi kunda tabiiy resurlardan foydalanmay turib binolarni issiklik energiya bilan ta’minlash qiyin. Birinchi navbatda yangi hosil bo‘lmaydigan energiya tashuvchilar sarflash miqdorini 1/5 ga qisqartirishga, kutilayotgan ekalogik talofat ehtimolini pasaytirishga, eng muhimi uy egasiga o‘z uyi harajatlarini qisqartirishga yordam beradi. Binolarni energiya bilan ta’minlash to‘liq yoki qisman yangi hosil bo‘luvchi energiya resurslari bilan almashtirilganda ko‘pgina muammolar hal bo‘ladi. Turar joy binolarini isitish (yoki sovitish), issiq suv bilan ta’minlash ekologik sistemalari bilan jihozlash kerak. Albatta, geliosistema uskunalari va uni o‘rganish bahosi hozirgi kunda nihoyatda qimmat. Lekin quyosh nuri tekinligini, ya’ni hosil bo‘lmaydigan energiya tashuvchilar narxi keskin oshishini hisobga olsak, 2-3 yil ichida quyosh nurini qayta ishlashga mo‘ljallangan uskunalar o‘zini qoplaydi va butunlay ishdan chiqgunicha ulardan foydalansa bo‘ladi. Bu yo‘nalishda olib borilayotgan ishlanmalar istiqbollarini hisobga olib, ko‘rilmasdan bashorat qilish mukinki, 2010-2015 yillarga kelib katta samaraga ega bo‘lgan geliosistemalar paydo bo‘ladi va ular o‘z-o‘zini qoplash muddati 1yilga teng bo‘ladi. Uskunalar bahosi hozir ham 10 yil avvalgilari bahosiga qaraganda ancha past. YAngi bino qurilishda yoki mavjud binoni rekonstruksiya qilishda yangi hosil bo‘luvchi energiya manbalaridan foydalanishning turli qurilish usullari qo‘llanilganda bunday natijaga erishish mumkin. 60-70 yillarda MDH mamlakatlarida noan’anaviy energiya turlaridan foydalanish bo‘yicha ilk qadamlar qo‘yilgan. Bu davrda avtonom energiya ta’minotli fitoelektrik qurilmalar paydo bo‘ldi va fazoda o‘zini yaxshi oqladi. 80-yillar oxiriga kelib umumiy maydoni 150 ming m 2 bo‘lgan hududni issiq suv bilan ta’minlash uchun quyosh qurilmalari ishga tushirilgan, quyosh kollektorlari ishlab chiqarish esa yiliga 80 ming m 2 ni tashkil qilgan. 90-yillarda yuzaga kelgan iqtisodiy qiyinchiliklar natijasida bizning mamlakatimizda noan’anaviy energiya turlaridan foydalanishni rivojlantirish to‘xtatib qo‘yildi. Lekin hozirgi kunda butun dunyoda va bizning mamlakatimizda ham noan’anaviy energiya turlaridan foydalanish keng tus olmoqda. Ekologik holat arxitektor va quruvchilardan yangicha fikrlashni talab qilmoqda. Zamonaviy energetika, bugungi kunda an’anaviyga aylanib, energiya tashuvchisiga qarab, umuman olganda bino va shaharlarni energiya bilan ta’minlashda atrof-muhit ekologiyasiga salbiy ta’sir o‘tkazmoqda. Yüklə 2,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|