K. Bünyadzadə
Yüklə 1,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ġlham, vəcd və vəhy
İnsan böyük və həqiqi bir harmoniyanın şahidi olanda ilk anda onu qələmə ala bilmir və ya qələmə aldığı özünə çox cılız və süni görünür. Təbiətin qoynunda nə qədər ilhama gəlsə də, gözəllikdən nə qədər vəcdə gəlsə də, içində -190 - hisslər aşıb-daşsa da, bu barədə ən gözəl sözü orada deyə bilmir. Gərək bu möhtəşəmlikdən ayrıla, təkliyə çəkilə. Özü ilə baş-başa qala. O harmoniya fonunda insan da, insanın sözü də bir toz dənəciyi qədər olur. Təklikdə isə insan İnsandır, söz demək qüdrətində olan, Yaradanın yardımı ilə yarada bilən bir könüldür. Bəlkə buna görə təbiət qoynunda böyümüş şəxsin de- məyə sözü də çoxdur, təbi də. Uzun illər təbiət «danışıb», o susub, susmağa məcbur olub. İndi də özü danışmaq, təəccübləndirmək, heyrətləndirmək istəyir, kimləri isə «dinləməyə» məcbur etmək istəyir. Yalnız özünün gördük- ləri, yalnız ona açılan həqiqətləri hər kəsə mütləq həqiqət kimi çatdırmaq ehtiyacı hiss edir içində. Bu, ilhamdır. Qəribədir, insanlar öz təfəkkürlərinin, düşüncələrinin həcminə uyğun da harmoniya tapırlar: kimi sonsuz dəniz, uca dağlar, geniş düzənlər, kimi də gecə klubları, barlar, rəqqasələr, içki şüşələri. Onların ruhlarının dərk etdikləri də elə tapdıqları, uyğunlaşdıqları «harmoniya» boydadır. Elə insanlar da var ki, ruhları nəinki dağa, dənizə, heç bu maddi dünyaya da sığmır. Belələri üçün isə Allah ülvi bir aləmin «qapılarını» açır, bu aləmə aparan yolları, vasitələri ona tanıdır. Bu, artıq ilham deyil, vəcddir. Belə insanların çatdırmaq istədikləri sonsuz bir aləm- dən gəlir və bir-iki nəfər üçün nəzərdə tutulmur. Musiqi, rəsm, heykəl, elmi kəşf, bədii və ya fəlsəfi əsər şəklini alan bu «ilahi xəbərlər» ruhu oyaq, könül gözü açıq, mənəvi dünyası işıqlı olan hər kəs üçündür. Bunlar yaradılış iyerarxiyasında alt-yuxarı, yəni insan- dan Allaha uzanan kamillik yolunun vasitələridir. Bir də var Allahdan insana doğru uzanan bir yol. Allah insanı sevə-sevə - 191 - yaradıb və bunu xatırlaması, öz insanlığını qoruması üçün onun qayğısına qalır. Belə olan hallarda, yəni insanlıq üçün bir təhlükə yarananda Allah özü seçim edir: Onun sözünü insanlara çatdıracaq şəxsi də, deyiləcək xəbəri də. Bu, vəhydir və ya missiyadır. Sonuncu peyğəmbərimizlə (s.) vəhy kəsilsə də, insan öz unutqanlığını unutmayıb. Və Allahın seçimini bu gün sözün ən ülvi mənasında missiya adlandırmaq olar. Vəhy – Allahın insana vacib sözüdür, nəsihətidir. Bunu əsrlər boyu peyğəmbərlər insanlara çatdırıb. Lakin Allahın sözləri bitməyib. Bunun üçün Allah yenə də təmiz ruhları seçir, bəndələrinə həmin ruhlar vasitəsilə müraciət edir. Missiya –Allahın insanları qəflət yuxusundan ayıldan söz- lərinin seçilmiş ruhlar vasitəsilə səslənməsidir. Yüklə 1,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|