18. SOCIJALNA REHABILITACIJA INVALID-
NIH STARIH DIJABETICARA
Markovic A, Nedeljkovic TI
1
Centar za socijalni rad 2Solidarnost2 Kragujevac
2
KC" Kragujevac " Kragujevac
Pojam invalidnosti bitno se razlikuje od pojma
bolesti, mada me|u njima ima i zajedni~kog. Jedna od
istaknutih klasifikacija invalidnosti jeste i Kessler-ova
podela invalidnosti, me|u kojima je i jedna od glavnih
grupa, grupa internisti~kih invalida, u okviru koje se
nalaze i: invalidi sa bolestima srca i krvnih sudova, sa
aterosklerozom, sa dijabetesom, sa raznim kombinaci-
jama ovih bolesti i mnoge druge. U odnosu na uzrast
posebno se izdvajaju dve kategorije: ratni vojni invalidi
(RVI) i gerijatrijski invalidi (invalidne stare osobe).
Dakle, u kombinaciji diabetes mellitus i starost, uz
invaliditet, ~ini se da rehabilitacija, a naro~ito socijalna
mo`e imati svoje zna~ajne specifi~nosti u odnosu na
ostale oblike rehabilitacija.
Prema Greenblat-u u osnovna podru~ja rehabil-
itacije spadaju: fizikalna, psiholo{ka, porodi~na, soci-
jalna, rekreaciona, edukaciona i profesionalna rehabil-
itacija, ali ve}ina autora prihvata podelu na tri osnovne
kategorije rehabilitacije: medicinsku, socijalnu i profe-
sionalnu. Socijalna rehabilitacija zna~i osposobljavanje
povre|enog ili obolelog, pa tako i invalidnog starog
dijabeti~ara za povratak u i aktivno uklju~ivanje u {iru
i u`u zdravstvenu zajednicu. Upotreba hemijsko-far-
maceutskih preparata predstavlja bazu medicinske
rehabilitacije u somatskoj medicini, pa tako i kod star-
ih dijabeti~ara. Razvoj biohemije i farmakologije
doprineo je velikim ostvarenjima na polju proizvodnje
novih lekova sa sve {irom i efikasnijom primenom u
le~enju bolesti, a naro~ito kod dijabetesa, ali bez
primene i metoda socijalne rehabilitacije nema
stvarnog napretka u ovoj oblasti, tim pre pre {to su
dijabeti~ari, a naro~ito invalidni stari dijabeti~ari ~esto
socijalno i psihi~ki izmenjene li~nosti.
ZAKLJU^AK. Iz svih ovih razloga u zaklju~ku
ovog rada isti~emo zna~aj primene metoda socijalne
rehabilitacije kod starih dijabeti~ara sa invaliditetom.
Klju~ne re~i:
dijabetes, starost, invaliditet, reha-
bilitacija
19. LABORATORIJSKI NALAZI U DIFEREN-
CIJALNOJ
DIJAGNOZI
ATEROSKLE-
ROTSKE MIOKARDIOPATIJE
Nedeljkovic TI
KC "Kragujevac" Kragujevac
UVOD. U pacijenata sa aterosklerotskom
miokardiopatijom (AM) klini~ki, laboratorijski i pato-
lo{ki nalazi zna~ajno se razlikuju u odnosu na starost.
CILJ RADA. bio je da statisti~ki potvrdi ove
pretpostavke.
MATERIJAL I METOD. Ispitano je 157 pacije-
nata sa AM, koji su podeljeni na presenilnu grupu (50-
65 godina starosti) koju je sa~injavao 79 bolesnik
(50.3%) i senilnu grupu (stariji od 65 godina) sa 78
bolesnika (49.7 %). U svih pacijenata sa AM izvr{ena
su klini~ka, laboratorijska, EKG, patolo{ka i druga
ispitivanja.
REZULTATI. U presenilnoj grupi pronadjeni su
ishemi~ni bol u 53 bolesnika (67%), hiperholes-
terolemija u 55 bolesnika (70%) i infarkt miokarda kao
uzrok smrti u 50 bolesnika (63%), dok su u senilnoj
grupi pronadjeni disritmi~ni simptomi u 58 (74%),
hipoproteinemija u 61 (78%) i kardijalna dekompen-
zacija kao uzrok smrti u 58 bolesnika (74%).
jem su ve}inom oni koji su ~uli za ADHD, dok ispi-
tanici sa sela i oni sa ni`im obrazovanjem ~ine ve}inu
onih koji nikada nisu ~uli za ADHD. Me|u ispitanici-
ma koji su ~uli za ADHD ve}ina ( 59%) veruje da se
radi o pravom poreme}aju zdravlja. Dok 53% njih sma-
tra da se ADHD le~i i medikamentozno i savetovan-
jem, gde opet tu ve}inu ~ine `ene i ispitanici sa vi{im i
visokim obrazovanjem. Me|u ispitanicima je 12%
zdravstvenih radnika, od kojih 21% njih nikada nije
~ulo za ADHD, a od onih koji su ~uli 23% misli da se
uop{te ne radi o pravoj bolesti.
ZAKLJU^AK. Op{ta populacija je lo{e
informisana o ADHD, ~ak i veliki broj onih koji znaju
za ADHD ne misli da se radi o ozbiljnom psihi~kom
poreme}aju ve} o modernom nazivu za razma`eno
dete. U budu}nost je potrebno ulo`iti dosta napora i
vremena da bi se popravilo znanje i unapredili stavovi
o ovom prili~no ~estom poreme}aju kod dece. Jer
ADHD je prepoznato i priznato oboljenje koje
ozbiljno naru{ava kvalitet `ivot obolelog deteta, kao i
njegove porodice i koje zahteva le~enje.
Klju~ne re~i:
Hiperkinetski sindrom sa
poreme}ajem, ADHD, stavovi javnosti
20
MEDICINA U TRE]EM @IVOTNOM DOBU
XXXIII Oktobarski zdravstveni dani - Sa`eci radova
Medicinski ~asopis 2008; 42(1) Supplement 1
ZAKLJU^AK. U zaklju~ku, isti~e se da, iako se
prava granica izmedju godina ne mo`e ta~no definisati
izmedju starosnih grupa ipak, ovi nalazi mogu biti od
zna~aja u dijagnozi, diferencijalnoj dijagnozi i prognozi
AM.
Klju~ne re~i:
laboratorijski nalazi, diferencijalna
dijagnoza, aterosklerotska miokardiopatija
20. ULTRASONOGRAFIJA
HEPATOBILI-
JARNOG TRAKTA U STARIH
\uric B
1
, Nedeljkovic TI
2
, Krstic M
3
, Tomic D
3
,
Jankovic G
3
1
Dom zdravlja Mladenovac
2
KC"Kragujevac" Kragujevac
3
KC Srbije, Medicinski fakultet Beograd
UVOD. oboljenja hepatobilijarnog trakta su
veoma ~esta kod osoba starije `ivotne dobi.
MATERIJAL I METOD. Hepatobilijarni trakt
(HBT) je izu~avan ultrasonografski (USG) kod 25
pacijenata (11%), od 222 iz Doma penzionera u
Mladenovcu, od ~ega je samo 3 bilo mu{kog pola (12
%), dok je `ena bilo 22 (88 %). Pacijenti su bili
prose~ne starosti 73 2 godine.
REZULTATI. Naj~e{}e dijagnoze su bile
ptoti~na, presavijena holecista (bez konkremenata) u 6
pacijenata (24%) i to kod 1 mu{karca i 5 `ena, i kalku-
loza holeciste u 6 pacijentkinja (24%) {to zajedno ~ini
gotovo polovinu pacijenata (48%).
ZAKLJU^AK. S obzirom na neinvazivnost
metode i portabilnost aparata preporu~uje se rutinsko
uvo|enje USG u dijagnostici bolesti u gerijatrijskih
pacijenata u Domovima penzionera odnosno
Gerontolo{kim Centrima.
Klju~ne re~i:
stari, ultrasonografija, hepatobili-
jarni trakt
21. RETKE SEPTI^KE KOMPLIKACIJE NAKON
LAPAROSKOPSKE HOLECISTEKTOMIJE
- PRIKAZ SLU^AJA
Pejovi}, T
Zdravstveni centar "M. Katani}", Gornji Milanovac
U radu je prikazana retka septi~ka komplikacija
nakon laparoskopske holecistektomije u vidu sub-
freni~nog apscesa uzrokovanog stranim telom.
Sedamdesetpetogodi{nja pacijentkinja primljena
je na Hirur{ko odeljenje Z.C. Gornji Milanovac zbog
bolova ispod desnog rebarnog luka, otoka u istoj regiji
kao i povi{ene telesne temperature pet godina nakon
laparoskopske holecistektomije. Nakon standardne
klini~ke obrade, dopunska dijagnostika u vidu CT-a
otkrila je desni subfreni~ni apsces koji se {irio u pred-
nji trbu{ni zid. Gnojna kolekcija je evakuisana kroz
desnu subkostalnu minilaparotomiju uz ekstraperi-
tonealni pristup. Evakuisano je 1300 ml sadr`aja.
Nakon potpune eksploracije apscesne {upljine na|en
je i uzrok supuracije - strano telo (gaza 10x5 cm).
Apscesna {upljina je drenirana i u postoperativnom
periodu
svakodnevno
ispirana
antisepti~kim
rastvorima do potpune obliteracije. Drenovi su
odstranjeni dve nedelje nakon operacije, a nakon radi-
ografske kontrole. Dva meseca kasnije kontrolni CT
abdomena je pokazao potpuno zatvaranje apscesne
{upljine. Pacijentkinja je danas bez ikakvih simptoma
kao posledica prethodnih hirur{kih zahvata.
ZAKLJU^AK. Laparoskopska holecistektomija
predstavlja zlatni standard u re{avanju simptomatske
kalkuloze naro~ito kod bolesnika u tre}em `ivotnom
dobu. Retke i te{ke septi~ke komplikacije kod takvih
pacijenata mogu se uspe{no re{iti primenom dostupnih
dijagnosti~kih procedura i izborom adekvatne hirur{ke
procedure.
Klju~ne re~i:
subfreni~ni apsces, laparoskopska
holecistektomija, strano telo
22. CATARACTA
SENILE
NUCLEARIS-
PRIKAZ SLU^AJA
Kraus N
1
, Vuleta V
1
, [arenac T
2
, Nedeljkovic TI
2
1
Dom zdravalja Novi Beograd
2
KC "Kragujevac" Kragujevac
Katarakte se dele na stacionarne i progredi-
jentne. U progredijentne katarakte spada senilna
katarakta, koja se deli na nuklearnu i kortikalnu (pred-
nja i zadnja). Vi{e razli~itih faktora u~estvuje u
etiopatogenezi katarakti: nasle|e, embriopatija,
starost, povrede i druge op{te i o~ne bolesti, ali su i
pored mnogih izu~avanja i danas ~esto nepoznati.
Kada je u pitanju nuklearna katarakta postoji pret-
postavka da se radi o poreme}ajima u ishrani ili o
pluriglandularnim poreme}ajima. Bolesnici se `ale da
naro~ito slabo vide kada je dan sun~an, a bolje kada je
obla~no ili u sumrak, {to je u vezi s tim {to je zenica
uzana pri jakom osvetljenju. Kod ovog oblika ~est je
slu~aj da jedro ima braonkast, pa ~ak i crnkast odsjaj,
zbog ~ega ima naziv cataracta brunescens ili cataracta
nigra.
Ovaj rad predstavlja prikaz slu~aja sa nuk-
learnom senilnom kataraktom.
Klju~ne re~i:
katarakta, senilnost, prikaz slu~aja
21
XXXIII Oktobarski zdravstveni dani - Sa`eci radova
Medicinski ~asopis 2008; 42(1) Supplement 1
23. SERUMSKI HEMOGLOBIN U STARIH
ULKUSNIH BOLESNIKA
Nedeljkovic TI
1
, Jakovljevic V
1,2
, Novokmet S
3
1
KC "Kragujevac" Kragujevac
2
Medicinski fakultet Kragujevac
3
Medicinski fakultet, Odsek: Farmacija, Kragujevac
UVOD. Ulkusna bolest u starih bolesnika
(UBSB) ima hroni~ni karakter. Krvarenje je veoma
~esto kod akutnog ulkusa. Ove ~injenice ukazuju da je
UBSB specijalno poglavlje u slu~ajevima sa krvarenji-
ma. U toku krvarenja broj eritrocita i hemoglobin
(Hgb) opadaju, ali sporije od ostalih parametara. S
druge strane, malo je studija o ulozi i zna~aju Hgb kod
UBSB.
CILJ. na{eg istra`ivanja bio je da ispita ulogu
Hgb u dijagnozi UBSB.
MATERIJAL I METODE. Hgb, je odre|ivan
Drabkin-ovom metodom (referentne vrednosti l39-163
g/l). Ispitivali smo 37 (17%) bolesnika od 222 u Domu
penzionera u Mladenovcu. Svi pacijenti su bili podel-
jeni u 4 grupe: `eluda~ni ulkus `ena (@U@), `eluda~ni
ulkus
mu{karaca
(@UM),
duodenalnu
ulkus
mu{karaca (DUM) i duodenalni ulkus `ena (DU@).
Kod 34 UBSB (92%) odre|ivan je nivo Hgb.
REZULTATI. Zabele`ili smo ne{to ni`e vred-
nosti Hgb (133 g/l) kod 21 (62%) UBSB. 9 (26 %) je
imalo normalne vrednosti, a 4 (12 %) visoke vrednosti.
Samo kod DU@ su zabele`ene normalne vrednosti:
155 g/l, dok su kod drugih bile ni`e: kod @UM 134 g/l,
kod @U@ 133 g/l i najni`e kod DUM 123 g/l. Situacija
je jo{ drasti~nija kod akutnih i aktivnih hroni~nih obli-
ka. Vrednosti opadaju na 118 g/l (@U@), 98.6 g/l
(@UM), 100 g/l (DUM), i generalno 105 g/l.
ZAKLJU^AK. U na{oj studiji, diskutuje se
uloga i zna~aj Hgb u dijagnozi, diferencijalnoj dijag-
nozi i prognozi UBSB.
Klju~ne re~i:
hemoglobin, stari, ulkusni bolesnici
24. LABORATORIJSKI NALAZI U DIFEREN-
CIJALNOJ
DIJAGNOZI
ATEROSKLE-
ROTSKE MIOKARDIOPATIJE
Nedeljkovic TI
KC "Kragujevac Kragujevac
UVOD. U pacijenata sa aterosklerotskom
miokardiopatijom (AM) klini~ki, laboratorijski i pato-
lo{ki nalazi zna~ajno se razlikuju u odnosu na starost.
CILJ. rada bio je da statisti~ki potvrdi ove pret-
postavke.
MATERIJAL I METODE. Ispitano je 157 paci-
jenata sa AM, koji su podeljeni na presenilnu grupu
(50-65 godina starosti) koju je sa~injavao 79 bolesnik
(50.3%) i senilnu grupu (stariji od 65 godina) sa 78
bolesnika (49.7 %). U svih pacijenata sa AM izvr{ena
su klini~ka, laboratorijska, EKG, patolo{ka i druga
ispitivanja.
REZULTATI. U presenilnoj grupi prona|eni su
ishemi~ni bol u 53 bolesnika (67%), hiperholes-
terolemija u 55 bolesnika (70%) i infarkt miokarda kao
uzrok smrti u 50 bolesnika (63%), dok su u senilnoj
grupi prona|eni disritmi~ni simptomi u 58 (74%),
hipoproteinemija u 61 (78%) i kardijalna dekompen-
zacija kao uzrok smrti u 58 bolesnika (74%).
ZAKLJU^AK. U zaklju~ku, isti~e se da, iako se
prava granica izme|u godina ne mo`e ta~no definisati
izme|u starosnih grupa ipak, ovi nalazi mogu biti od
zna~aja u dijagnozi, diferencijalnoj dijagnozi i prognozi
AM.
Klju~ne re~i:
laboratorijski nalazi, diferencijalna
dijagnoza, aterosklerotska miokardiopatija
25. HAUS KAASGRABEN-GERO SENIOREN-
HEIM GMBH- DOM PENZIONERA U
BE^U
Stupi} Z
1
, Dorner I1, Nedeljkovi} TI
2
1
Haus Kaasgraben-Gero Seniorenheim GmbH,
Wien, Austria
2
KC "Kragujevac", Kragujevac
Haus Kaasgraben-Gero Seniorenheim GmbH je
naziv jednog Doma penzionera u austrijskom glavnom
gradu Be~u. Nalazi se u predivnom delu Be~a, koji se
naziva Grinzing. U Domu se nalazi ukupno 24 korisni-
ka, koji imaju sve uslove za kvalitetan `ivot.
Poznato je da je Austrija zemlja starih, da je mor-
talitet ve}i od nataliteta, a naro~ito je to sve izra`eno u
Be~u. Ovaj Dom vodi prvi autor ovog teksta, gospodin
Zoran Stupi}, rodom iz Stare Pazove, odnosno iz
Srbije, koji je bio u~esnik jednog velikog Savetovanja
Rukovodilaca Domova penzionera Evrope odr`anom
pre nekoliko godina u Amsterdamu, u Holandiji. U
rukovo|enju ovim Domom poma`e mu gospo|a
Ingeborg Dorner. Kao izve{taj sa studijskog putovanja,
koautor }e opisati iskustva u radu sa starim licima u
nama bliskoj sredini.
Klju~ne re~i:
Dom penzionera, Austrija, Be~
26. ELEKTROLITNI
POREME]AJI
KOD
STARIH OSOBA LE^ENIH U BOLNICI
Zorni} N
1
, Milovanovi} D
2
1
Centar za anesteziju i reanimaciju
2
Slu`ba za klini~ku farmakologiju KC "Kragujevac"
22
XXXIII Oktobarski zdravstveni dani - Sa`eci radova
Medicinski ~asopis 2008; 42(1) Supplement 1
28. UTICAJ KARVEDILOA, BISOPROLOLA,
PROPRANOLOLA I METOPROLOLA NA
KRVNI PRITISAK I SR^ANU FREKVENCU
U TOKU LE^ENJA HRONI^NE SR^ANE
INSUFICIJENCIJE
Davidovi} G, Jovi} M, Iri}-]upi} V
Centar za kardiologiju, Klinika za internu medi-
cinu, KC "Kragujevac"
UVOD. Visoka sr~ana frekvenca je prognosti~ki
indeks za kardiovaskularni rizik i uti~e na ishod bolesti
kod pacijenata. Primarno dejstvo beta-blokatora se
ogleda u smanjenju potro{nje kiseonika povezano sa
smanjenjem sr~ane frekvence i krvnog pritiska.
CILJ ISTRA@IVANJA. Sekundarni cilj ove
studije je bio da se ispitaju efekti bisoprolola, meto-
CILJ. ovog rada je bio da ispita povezanost
upotrebe lekova i poreme}aja koncentracije glavnih
anjona i katjona u krvi, kod starih osoba le~enih u bol-
nici. U opservacionoj, prospektivnoj studiji po dizajnu
pra}enja klini~kog doga|aja utvr|ivani su klini~ki
zna~ajni poreme}aji elektrolita u centralnoj biohemi-
jskoj laboratoriji, nakon ~ega su pacijenti pregledani na
bolni~kom odeljenu, u dva navrata, na inicijalnoj i
ponovljenoj viziti, do sedam dana od prve posete.
Utvr|ivano je prisustvo simptoma i znakova datog
elektrolitnog poreme}aja, identifikovana farmakoter-
apija i drugi podaci potrebni za analizu. Verovatno}a
kauzalnosti upotrebe lekova i poreme}aja je procenji-
vana Naranjo upitnikom. Statisi~ka analiza je obuh-
vatila metode deskriptivne statistike, testiranja
hipoteze i logisti~ke regresije, pri verovatno}i
p=<0.05. Tokom studije, u trajanju od godinu dana,
identifikovano je 35 bolesnika `ivotnog doba 65 godina
i stariji (rang od 65 do 76) koji su ispunjavali
uklju~uju}e kriterijume. Naj~e{}e bolesti su bile iz
grupe kardiovaskularnog sistema (kod 17 bolesnika),
digestivnog trakta (8) i endokrinolo{kog sistema (7).
Hiponatremija je zabele`ena u 19 poseta (ra~unaju}i
dve posete po bolesniku), hipokalijemija u 19,
hipokalcemija u 14, hipomagnezemija u 12, hipohlo-
ridemija u 19, ni`e koncentracije bikarbonata u 14,
hipernatrijemija u 4, hiperkalijemija u 12, hiperkalci-
jemija u 3, hipermagnezijemija u 4, hiperhloridemija u
6 i vi{e koncentracije bikarbonata u 4 posete. Naj~e{}i
lekovi su bili ACE inhibitori (kod 18 bolesnika), anal-
getici (13), blokatori kalcijumovih kanala (8), antiast-
matici (8), aminoglikozidi (8), beta-blokatori (6),
diruetici (6), cefalosporini (6) i benzodiazepini (5). Od
infuzionih rastvora naj~a{}e su kori{}eni fiziolo{ki
rastvor natrijum hlorida 0.9% (kod 11 bolesnika),
rastvor kalijum hlorida 7.4% (8), Hartmanog rastvor
(7), glukoza 5% (6), i rastvor bikarbonata (5). Dalja
analiza je ispitala asocijaciju upotrebe lekova i poje-
dinih elektrolitnih poreme}aja. U zaklju~ku, opserva-
cione studije pra}enja klini~kog doga|aja mogu da
budu korisne u skriningu ne`eljenih dejstava lekova na
homeostazu elektrolita kod starih osoba le~enih u bol-
nici.
Klju~ne re~i:
lekovi, elektroliti, ne`eljena dejst-
va, stare osobe
27. KOMORBIDITET
KOD
STARIH
SA
PRELOMOM KUKA
Risti} B
1
, Ignjatovi} Risti} D
2
, Ze~evi} Lukovi} T
3
,
Jovanovi} N
1
, Stojadinovi} I
1
1
Klinika za ortopediju i traumatologiju
2
Klinika za psihijatriju
3
Centar za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju
Uobi~ajeni pratilac starenja su brojne bolesti i
patolo{ka stanja koji umanjuju biolo{ke, mentalne i
socijalne sposobnosti ~oveka. Prelom kuka je naj~e{}e
samo posledica ve} uveliko pogor{anog zdravlja starog
~oveka.
CILJ. rada je odre|ivanje naj~e{}ih udru`enih
bolesti kod starih pacijenata sa prelomom kuka.
METOD. Studijom je obuhva}eno 190 pacijena-
ta sa prelomom gornjeg okrajka butne kosti le~enih u
Klinici za ortopediju i traumatologiju. Za potrebe ovog
rada napravljen je poseban upitnik koji je sadr`avao
osnovne demografske podatke za svakog pacijenta,
preoperativne konsultativne preglede, kao i upitnike o
aktivnostima u svakodnevnom `ivotu, kognitivnom sta-
tusu i pokretljivosti pacijenta pre povrede. Pra}ena je I
pojava komplikacija u toku le~enja. Dobijeni podaci su
analizirani i upore|eni sa rezultatima drugih
istra`iva~a.
REZULTATI. Od ukupnog broja pri ulasku u
bolnicu jednu ili vi{e zna~ajnih udru`enih bolesti je
imalo 124 pacijenta (65,3 %), a od toga 75 (39,5 %)
kardiomiopatiju, 23 (12,1 %) dijabetes melitus i 13
(7%) opstruktivnu bolest plu}a. Dvanaest pacijenata je
umrlo, a kod 87 (45,8%) pacijenata se u toku le~enja
razvila jedna ili vi{e komplikacija.
ZAKLJU^AK. Mogu}nost da se postigne zado-
voljavaju}i ishod le~enja kod gerijatrijskih pacijenata
sa prelomom kuka, zavisi od mnogo vi{e faktora nego
{to je to le~enje frakture same po sebi. Cilj le~enja je da
se maksimizira funkcionalni oporavak kroz prepozna-
vanje kompleksne prirode ovih pacijenata i
obezbe|ivanje optimalnih uslova za {to bolji i br`i opo-
ravak za svakog pacijenta pojedina~no.
Klju~ne re~i:
prelom kuka, stari, komorbiditet
23
SLOBODNE TEME
prolola, propranolola i karvedilola na sistolni i dijastol-
ni pritisak, sr~ani frekvencu, arterijski pritisak i
dvostruki proizvod kod pacijenata sa hroni~nom
sr~anom insuficijencijom (HSI) ishemijske etiologije.
MATERIJAL I METODE. ^etrdeset pacijenata
sa HSI (NYHA klasa II, ejekciona frakcija leve
komore
≤35%) koji su imali infarkt miokarda i ugra|en
aorto-koronarni " bypass grapfting" (CBPG) su random-
izirano podeljeni u ~etiri terapijske grupe i to: bisopro-
lol (ciljna doza 10 mg/dnevno, n = 10), metoprolol
(ciljna doza 200 mg/dnevno, n = 10), propranolol (cilj-
na doza 160 mg/dnevno, n = 10) i karvedilol (ciljna
doza 50 mg/dnevno, n = 10). Pacijenti su bili pod-
vrgnuti ushodnoj titraciji beta-blokatora do postizanja
ciljne doze u toku {est nedelja. Svi pacijenti su primali
enalapril (ciljna doza 10 mg/dnevno, n = 40). Krvni pri-
tisak i sr~ana frekvenca su mereni pre po~etka terapije
i na sedam dana do kraja studije ({est nedelja terapije).
REZULTATI. Poredili smo vrednosti izmerene
pre po~etka terapije i nakon {est nedelja terapije. U sve
~etiri ispitivane grupe do{lo je do zna~ajnog smanjenja
sistolnog, dijastolnog, srednjeg arterijskog pritiska,
sr~ane frekvence i dvostrukog proizvoda nakon {est
nedelja terapije beta-blokatorima. Smanjenje sistolnog
pritiska je bilo 27,72% kod karvedilola, 25,37% kod
bisoprolol, 18, 96% kod propranolola i 22,34% kod
metoprolola (nakon terapije vs. pre po~etka terapije,
p=0,001). Smanjenje dijastolnog pritiska je bilo
23,73% kod karvedilola, 23,65% kod bisoprolola,
21,75% kod propranolola i 25,41% kod metoprolola
(nakon terapije vs. pre po~etka terapije, p = 0,001).
Smanjenje sr~ane frekvence je bilo 27,25% kod
karvedilola, 27,39% kod bisoprolola, 25,72% kod pro-
pranolola i 24,22% kod metoprolola (nakon terapije
vs. pre po~etka terapije, p=0,001). Smanjenje srednjeg
arterijskog pritiska je bilo 25.58% kod karvedilola,
24,49% kod bisoprolola, 20,47% kod propranolola i
24,03% kod metoprolola (nakon terapije vs. pre
po~etka terapije, p = 0,001). Smanjenje dvostrukog
proizvoda je bilo 47,47% kod karvedilola, 45,81% kod
bisoprolola, 39,88% kod propranolola i 41,38% kod
metoprolola ({est nedelja nakon terapije vs. pre
po~etka terapije, p = 0,001).
ZAKLJU^AK. Sve ~etiri grupe beta-blokatora
su pokazale statisti~ku zna~ajnost u smanjenju sis-
tolnog, dijastolnog, srednjeg arterijskog pritiska,
sr~ane frekvence i dvostrukog proizvoda kao glavni ter-
apijski ishod beta-blokatora u toku le~enja hroni~ne
sr~ane insuficijencije.
Dostları ilə paylaş: |